نبود درمان قطعی برای COVID-19 سبب شده است که دانشمندان از همه امکانات و دانش خود برای ساخت داروی جدید استفاده کنند. یکی از راه حل‌های در دسترس که توسط داروسازان استفاده می‌شود هوش مصنوعی است. شرکت‌هایی در سراسر جهان در تلاش هستند که با استفاده از هوش مصنوعی بهترین زنجیره‌های مولکولی برای غیر فعال ساختن ویروس SARS-CoV-2 را بیابند. تا کنون گزارشی از موفقیت این شرکت‌ها نبوده است. اما تلاش برای کشف دارو همچنان ادامه دارد. برای آشنایی با این شرکت‌ها و خلاصه‌ای از فعالیت آن‌ها با مجله فناوری‌های توان افزا و پوشیدنی همراه باشید.

نبود درمان قطعی برای COVID-19

با گذشت بیش از دو ماه از شیوع جهانی کرونا هنوز داروی تائید شده‌ای برای درمان آن موجود نیست. DARPA روی اقدامات درمانی و راه حل‌های این مساله در حال پژوهش است. دانشمندان علوم رایانه محل‌های جدید ابتلا به ویروس را شناسایی و پیگیری می‌کنند. در این میان شرکت‌های دارویی برای پیش‌بینی میزان کارایی داروهای دردسترس، یا میزان کارایی یک فرم مولکولی جدید در درمان بیماری، از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

ساخت دارو و تجاری سازی آن به طور معمول ده‌ها سال به طول می‌انجامد. در بهترین شرایط دارویی با۹۰ درصد موفقیت در درمان، قیمتی در بازه ۲ دلار تا ۳ میلیون دلار خواهد داشت. با استفاده از هوش مصنوعی این می‌توان این فرآیند را سرعت بخشید. هوش مصنوعی احتمال ساخت داروی کارآمد را با سرعت بیش‌تر تضمین می‌کند. در ادامه به معرفی تعدادی از مراکز فعال هوش مصنوعی در زمینه داروی COVID-19 می‌پردازیم.

Deargen

در ابتدای ماه فوریه دانشمندان کره جنوبی در Deargen نسخه نخست از مقاله‌ای در حوزه یادگیری عمیق منتشر نمودند. در آن زمان مقاله هنوز توسط دانشمندان دیگر بازخوانی نشده بود. مدل استفاده شده در این مقاله MT-DTI نام دارد. در این مدل با استفاده از زنجیره‌های ساده شیمیایی، به جای ساختارهای دو بعدی یا سه بعدی، قدرت برقراری پیوند این مولکلول با ماده هدف را ارزیابی می‌کند.

این مدل داروهای ضد ویروس وارد شده به بازار را نیز ارزیابی نموده است. یکی از داروهای تست شده توسط شرکت، دارویی برای درمان HIV است. به گفته آنان داروی ذکر شده با بهترین احتمال به پروتئین خارجی SARS-CoV-2، ویروس عامل COVID-19، وصل می‌شود. این سامانه سه داروی دیگر را نیز شناسایی کرده است.

در حال حاضر گزارشی رسمی مبنی بر استفاده از این پیشنهادات وجود ندارد. مدل به کار رفته در این پژوهش تعدادی از داروهای تائید نشده را نیز آزمایش کرده است. به گفته یکی از موسسین این شرکت با نام Sungsoo Park یکی از این داروها در دوره آزمایش بالینی است.

در حال حاضر Deargen از فناوری یادگیری عمیق برای ساخت داروهای ضدویروس کمک می‌گیرد. با این وجود برای ساخت مولکول‌های موثر تنها دانش هوش مصنوعی کافی نیست. شرکت به بستر تجربی و بالینی نیز برای شرکت موثر در مبارزه با ویروس COVID-19 نیاز دارد. تا کنون هیچ ارگان رسمی حاضر به همکاری با این شرکت برای آزمایش داروهای پیشنهادی نشده است.

Insilico Medicine

شرکت Insilico Medicine در هنگ کنگ واقع شده است. این شرکت در ماه فوریه با مقاله‌ای که هنوز تائید نشده بود حضور خود را در عرصه هوش مصنوعی و داروسازی برای مقابله با کرونا اعلام کرد. شرکت به جای ارزیابی داروهای موجود از یک سامانه هوش مصنوعی ساخت دارو برای ساخت مولکول‌های دارویی استفاده کرد. این دارو باید به طور موثر به پروتئین SARS-CoV-2 بچسبد و قابلیت بازتولید ویروس را خنثی سازد. یک سامانه یادگیری عمیق برای غربال کردن نتایج حاصل استفاده شد.

در حال حاضر فهرست این شرکت شامل ۱۰۰ مولکول دارویی جدید است. اینک شرکت برای آزمایش هفت زنجیره مولکولی از این ۱۰۰ مورد تلاش می‌کند. یکی از مشکلات آنان همه گیری COVI-19 است که سبب قرنطینه شدن بیش از ۲۰ کارمند شرکت در Wuhan شده است.

شرکت Insilico دو دارو از این هفت دارو را ساخته است. همکاری یک شرکت داروسازی برای آزمایش‌های بالینی این دو دارو بسیار موثر بوده است. یکی دیگر از دلمشغولی‌های این شرکت ثبت امتیاز هوش مصنوعی این شرکت است. Insilico در کنار این فعالیت‌ها به دنبال داروهایی است که سیستم ایمنی سالمندان را بهبود بخشد. به این صورت یک بدن یک فرد سالمند نیز مشابه یک جوان به مبارزه با COVID-19 خواهد پرداخت. در این شرایط وخامت بیماری کمتر خواهد بود و بهبودی سریع‌تر حاصل می‌شود.

SRI Biosciences و Iktos

در ماه مارس یک مرکز پژوهش واقع در Menlo Park با نام SRI International و شرکت هوش مصنوعی Iktos در پاریس همکاری خود را برای ساخت داروهای ضد ویروس اعلام کردند. Iktos یک مدل یادگیری عمیق دارد که مولکول‌هایی مجازی را توسعه می‌دهد. SRI یک بستر ماشینی شیمیایی با نام SynFini دارد که بهترین راه برای ساخت مولکول را توصیه می‌کند. پس از آن این مولکول ساخته می‌شود.

همکاری این دو شرکت سبب یافتن دارو، ساخت و آزمایش داروهای جدید در زمانی بین ۱ تا ۲ هفته می‌شود. سامانه ساخت دارو در حال حاضر در حال توسعه است و نخستین پیشنهادهای این سامانه بلافاصله در اختیار SynFini قرار خواهد گرفت.

Iktos به تازگی دو بستر نرم افزاری برای کشف دارو توسعه داده است. یکی برای داروهای جدید و دیگری برای کمک به شیمیدان‌ها در ساخت یک ماده از پیش تعیین شده. این سامانه یک نسخه بتا و رایگان به صورت آنلاین نیز دارد. شرکت در تلاش است با جذب کاربران بیشتر کارایی سامانه را بهبود بخشد. این سامانه هنوز به صورت رسمی دارویی برای مبارزه با SARS-CoV-2 نساخته است.

Benevolent AI

Benevolent AI یک استارت‌آپ بریتانیایی است. این استارت‌آپ دو مقاله در حوزه مبارزه با کرونا منتشر کرده است. در این مقالات داروهای تائید شده برای مبارزه با SARS-CoV-2 معرفی شده است.

با استفاده از حجم عظیم داده‌های پزشکی در دسترس مانند داده‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، هوش مصنوعی این شرکت ۶ ترکیب موثر برای پیشگیری از ورود ویروس به داخل سلول‌های بدن را پیشنهاد داده است. یکی از این داروها برای درمان آرتروز استفاده می‌شود. این شرکت به دنبال داروسازانی است که مایل به شرکت در آزمایش بالینی این داروها هستند.

بیشتر بخوانیم:
مروری بر اخبار حوزه توان‌افزای بیماری کورونا در فروردین ۱۳۹۹
همه گیری کووید ۱۹ موجب استفاده بیشتر از ربات ها در سراسر جهان میشود

منبع: spectrum.ieee

«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»