فلج مغزی با نوعی شرایط فیزیکی محدود کننده اما تغییرپذیر شناخته میشود. محدودیت حرکتی و/یا وضعیت بدن سبب محدودیت در فعالیتهای روزمره میشود. این شرایط بر اثر آسیب یا توسعه غیر معمول مغز ایجاد میشود. اما علائم آن در افراد بسیار متفاوت است. معیار GMFCS نوعی دسته بندی با توجه به توانایی بدن فرد برای حرکت است. با این معیار علاوه بر توصیف دقیق حرکات، تجهیزات مورد نیاز بیمار نیز تعیین میشود. برای آشنایی بیشتر با نیازهای بیماران فلج مغزی با مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید.
محدودیت فیزیکی و استفاده از ویلچر
بر طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت معلولیت یک بیماری چند وجهی است که بخشهای مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. در کشورهای مختلف برای مشخص کردن نیاز به استفاده از ویلچر معیارهای متفاوتی تعریف میشود. به همین دلیل تعیین دقیق آمار کاربران ویلچر مشکل است. اما تخمین زده شده که ده درصد جمعیت جهان و در حدود ۶۵۰ میلیون نفر نوعی محدودیت فیزیکی دارند. به طوریکه این افراد از ویلچر استفاده میکنند.
در آمریکا به تنهایی ۳.۳ میلیون کاربر ویلچر وجود دارد. از این تعداد ۱.۸۲۵ میلیون نفر بالای ۶۵ سال سن دارند. تخمین زده میشود که این میزان سالانه ۲ میلیون نفر افزایش دارد. در کانادا ۲۸۸۸۰۰ ویلچر سازمانی و اسکوتر برای کاربران ۱۵ سال به بالا هست. این میزان مربوط به ۱۶۷۵۶۰ ویلچر دستی است. آمار واقعی در کانادا باید بیش از این باشد. در اتحادیه اروپا طبق اعلام Statistics Office Eurostatin ۵ میلیون کاربر ویلچر وجود دارد.
در سال ۲۰۰۳ تخمین زده میشود که ۲۰ میلیون از افرادی که به ویلچر نیاز دارند، به آن دسترسی ندارند. از میان کاربران ویلچر نیز تنها عده کمی ویلچر مناسب نیازهای خود را استفاده میکنند.
کاربران ویلچر چه کسانی هستند؟
کاربران ویلچر کسانی هستند که به دلیل اختلالی فیزیکی توانایی راه رفتن ندارند. ویا توانایی راه رفتن در آنان محدود است. هر ویلچر مناسب باید تا حدودی کاربر را به قرار دادن بدن در وضعیت مناسب یاری دهد. پشتیبانی از پشت، بالشتک تحتانی، محل استراحت دست و تکیهگاه پا باید با اندازههای بدن کاربر تنظیم شود. بسیاری از کودکان و بزرگسالان به جز به پشتیبانی مضاعف و خاص نیز نیازمند هستند. کاربران ویلچر طیف وسیعی از اختلالات را تجربه میکنند. سبکهای متفاوت زندگی، نقش هر یک در زندگی و محیط کاری آنان نیازهایشان را متفاوت میسازد.
بیماران فلج مغزی و استفاده از ویلچر
در مورد کودکان مهمترین مشکل ناتوانی در کنترل بالاتنه است. در این موارد ممکن است کودک برای حرکت ویلچر الکتریکی یا دستی به جلو نیاز به کمک داشته باشد. ۸۹ درصد کودکان در استفاده از ویلچر دستی و ۶۱ درصد برای استفاده از ویلچر الکتریکی به کمک نیاز دارند.
برای استفاده از ویلچر در مورد کودکان بیمیلیهایی وجود دارد. خصوصا در مواردی که کودک تا حدودی قادر به راه رفتن باشد. یافتههای اخیر حاکی از مفید بودن دسترسی کودکان مبتلا به فلج مغزی به ویلچر است. چراکه در شکلگیری و توسعه مهارتهای شناختی کودکان توانایی حرکت و استقلال ناشی از آن بسیار مهم است. برای کودکان استفاده از ویلچر با صرف انرژی کمتری همراه است( در مقایسه به سایر وسایل کمکی دستی). این نکته در مورد سنینی که کودک در حال تجربه مهارتهای اجتماعی است اهمیت دارد.
نکات مهم در انتخاب ویلچر برای بیماران مبتلا به فلج مغزی
مشکلاتی در خوابیدن،
نشستن و یا برخواستن
تعادل کم
مشکلاتی در کنترل بخشی از بدن در حالیکه بخشی دیگر درگیر فعالیتی خاص است(مثلا
ثابت نشستن در حین نوشیدن وقورت دادن غذا)
تنش کم یا زیاد در ماهیچهها
اسپاسم، حرکات غیر ارادی، هماهنگی ضعیف
تمایل به نشستن دائم در یک وضعیت خاص
مشکلات جسمی مانند اختلالات بینایی، مشکلات شنوایی، صرع، مشکلات ارتباطی
مشکلاتی در کارکرد سیستم دفع که سبب ایجاد زخم بستر میشود
اختلالات لگن که نشستن و حرکت را دردناک میسازد
نکاتی در استفاده از ویلچر برای بیماران فلج مغزی
بیشتر بیماران
نیاز به پشتیبانی مناسب بدنی برای حفظ حالت بدن دارند. این امر به هماهنگی و کنترل
اعضای مختلف بدن در هنگام کار کمک میکند
مطلع باشید که برای کاربر مبتلا به فلج مغزی تغییر وضعیت بدن در ویلچر در ابتدا
دشوار است. به آنها برای عادت کردن به وسیله زمان دهید. همچین برای یافتن بهترین
حالت بدنی گاهی وضعیت بدن بیمار را روی ویلچر تغییر دهید.
سایر مشکلات فیزیکی در انتخاب نوع پشتیبان ویلچر مهم هستند. به سایر نیازهای بیمار(به جز نیازهای حرکتی) دقت کنید تا بهترین ماژولهای ممکن به ویلچر افزوده شود.
بیشتر بخوانیم:
آشنایی با معیار GMFCS برای تعیین میزان حرکت بیماران مبتلا به فلج مغزی
معرفی ارتز های مناسب درمان و توانبخشی بیماران فلج مغزی (بخش دوم)
اسکلت بیرونی شیوه صحیح راه رفتن را به کودکان فلج مغزی می آموزد
منبع: physio-pedia
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»