به معنای واقعی کلمه، نخاع اصلی‌ترین مسیر برای کارکرد بدن انسان است. این یک قطعه کلیدی از پازل انسان است که از طریق یک شبکه عظیم عصبی، مغز را به بقیه بدن متصل میکند. نخاع می‌تواند در موارد متعددی از جمله زخم‌های ناشی از اصابت گلوله، تصادف با وسایل نقلیه موتوری و زمین خوردن آسیب ببیند. وقتی اتصال نخاع با مغز به دلیل لخته شدن خون قطع شود، به آن سکته نخاعی می‌گویند. تومور یا بیماری نیز می‌تواند موجب آسیب نخاعی شود. آسیب‌های نخاعی می‌تواند مشکلات جدی برای بیماران ایجاد کند، مانند پاراپلژی یا سایر اشکال فلج. در بیماران آسیب نخاعی که پاراپلژی را تجربه می‌کنند عملکرد اندام تحتانی آنها کاهش می‌یابد. اصطلاحات تتراپلژی و کوادریپلژی در مورد فردی بکار می‌رود که اندام‌های فوقانی و تحتانی آنها فلج باشد. این افراد برای جابجایی، برداشتن وسایل یا انجام سایر فعالیت‌ها باید از صندلی چرخدار یا وسایل کمکی دیگر استفاده کنند.
با این اوصاف، یک آسیب نخاعی که منجر به پاراپلژی یا کوادریپلژی شود، پایان راه نیست. نخست، با آگاهی روزافزون از جامعه و توانایی‌های فرد، گزینه‌هایی برای افرادی که از صندلی‌های چرخدار استفاده می‌کنند فراهم شده است. سپس نوبت به آگاهی و قانون می‌رسد تا از تبعیض در محل کار ودیگر مکان‌ها جلوگیری شود.
در کنار این پیشرفت‌های اجتماعی، نوآوری‌هایی نیز در زمینه درمان پزشکی و فیزیوتراپی برای افراد پاراپلژی یا کوادریپلژی وجود دارد. برای آگاهی از این پیشرفت‌ها و چگونگی کمک به بیماران در درمان آسیب جدی نخاعی با مجله فناوریهای توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید.
اسکلت بیرونی اندام تحتانی
شرکت Ekso Bionics پیشگام ساخت یک ربات پوشیدنی به شکل اسکلت بیرونی است. افرادی که دچار آسیب نخاعی شده‌اند می‌توانند این اسکت بیرونی را بر روی تنه و اندام تحتانی خود بپوشند. این اسکلت بیرونی مانند کوله‌پشتی پوشیده و تا روی پاها کشیده می‌شود و با حسگرهایی در سراسر دستگاه و داخل صفحه‌هایی که بیمار روی آن قرار می‌گیرد جفت شده است. این حسگرها به اسکلت بیرونی کمک می‌کنند تا بداند در لحظه فعلی فرد قرار است بایستد یا حرکت کند تا بسته به میزان آسیب دیدگی، به بیمار کمک کند. این فناوری به فرد کمک میکند فعالیت عضلانی خود را بازیابد.
تأثیر این مورد در افراد معلول که سعی در بازیابی فعالیت عضلانی در قسمت باسن، ران و پا دارند باورنکردنی است. یک آزمایش بالینی جدید که در Frontiers in Robotics and AI منتشر شده است، نشان داد که بین ۶۲ تا ۷۲ درصد از افرادی که از ربات اسکلت بیرونی استفاده می‌کردند و تمرینات فیزیوتراپی را انجام می‌دادند، تنها پس از ۱۲ جلسه توانستند به اهداف راه رفتن خود برسند. پس از ۳۶ جلسه، تعداد آنها افزایش یافت، بین ۸۰ تا ۸۴ درصد از شرکت کنندگان با معلولیت به اهداف گام برداشتن خود دست یافتند.
در نظر بگیرید که یک بیمار مبتلا به ضایعه نخاعی هنگام بازگشت فعالیت عضلانی اندام‌هایی که هرگز فکر نمی‌کرد بتواند دوباره از آنها استفاده کند، چه احساسی دارد. ربات‌های اسکلت بیرونی می‌توانند به بهبود وضعیت ایستادن، راه رفتن، تغییر مکان صحیح وزن کمک کنند و به افراد مبتلا به پاراپلژی کمک میکند تا از مفاصل زانو، مفاصل مچ پا و قدرت مرکز (Core) بدن خود برای راه رفتن دوباره استفاده کنند.
اسکلت بیرونی اندام فوقانی
اسکلت‌های بیرونی همچنین برای درمان کسانی که دچار کوادریپلژی یا ضعف و فلج اندام فوقانی هستند، لازم است. در این حالت، اسکلت بیرونی بر روی بازوها، مفصل آرنج و شانه پوشیده می‌شود. در نتیجه فرد می‌تواند فعالیت‌های متداول در زندگی روزمره را انجام دهد. یک عامل خطر برای تقویت فعالیت عضلانی و بازسازی استقامت فرد این است که بیمار ممکن است نقص خود را با یک عضله دیگر جبران کند، بنابراین خطر آسیب بیش‌کاری (Overuse) را افزایش می‌دهد. این یک عامل خطر برای هرگونه فلج یا کاهش عملکرد عضله است، چه در پاها بازوها یا سایر گروه‌های عضلانی.
به همین دلیل است که اسکلت بیرونی جفت شده با نرم افزار هوشمند در مورد وسایل کمکی نوآوری بزرگی است. برای نمونه عصا نمی‌تواند به پزشکان بگوید که بیمار به دلیل خستگی فشار بسیاری به یک طرف بدن وارد میکند و به همین ترتیب پزشکان نمی‌توانند متوجه فشار بیش از حد روی آرنج هنگام انجام کارهای روزمره شوند. اسکلت بیرونی دقیقاً این اطلاعات را در اختیار پزشکان قرار می‌دهد. آسیب دیدگی بازو نیز می‌تواند به اندازه آسیب دیدگی اندام تحتانی پیچیده باشد. سبک بودن اسکلت بیرونی و اجازه دادن به پزشکان برای تغییر زاویه مفصل با توجه به نیازهای یک تمرین خاص، این امکان را فراهم میکند تا روی دامنه حرکتی انتخابی کار کنند.
بیشتر بخوانیم:
>> آشنایی با نیازهای حرکتی بیماران آسیب نخاعی
>> جابجایی مرزهای توانبخشی با ربات ها و اسکلت بیرونی
منبع: eksobionics.com
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»
