ژنومیک شامل تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات ژنتیکی بویژه ژنوم موجودات است. در ادامه با مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید تا با برخی شرکت‌های فعال در زمینه تجزیه و تحلیل داده‌های ژنتیکیو تشخیص و درمان بیماری‌ها از جمله انواع سرطان آشنا شویم. بخش نخست این مقاله را از اینجا بخوانید.

۲) فاراموکوژنتیک

فاراموکوژنتیک به عنوان مطالعه تغییرپذیری در واکنش به دارو به موجب کد ژنتیکی تعریف شده است. این استدلال می‌کند که علیرغم احساسات عمومی، داروها تأثیر مشابهی بر روی افراد ندارد. پاسخ این است که چرا برخی از مردم پس از ساعت ۶ بعد از ظهر نمی‌توانند قهوه بخورند چون در این صورت نمی‌توانند بخوابند و چرا برخی دیگر ممکن است اسپرسو دوبل در ساعت ۱۱ بعد از ظهر بخورند و نیمه شب نیز بخوابند، انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است. فاراموکوژنتیک به عنوان یک بخش بسیار مهم برای بهبود درمان دارویی و تجویز در آینده مورد توجه قرار گرفته است. همان طور که پژوهش در مورد تأثیر ژنتیک بر پاسخ دارو تشدید می‌شود تعدادی از استارت‌آپ‌ها هستند که در نتایج این پژوهش‌ها تأثیر دارند.

الف) MyDNA

شرکت ژنتیک استرالیایی که پیش از این با نام GenesFX شناخته می‌شد و در سال ۲۰۰۷ توسط Leslie Sheffield تأسیس شد. Leslie Sheffield از دهه ۱۹۸۰ پژوهش‌هایی در زمینه داروسازی انجام داده است. آزمایش‌های دارویی این شرکت وعده می‌دهد تا به شما و پزشکتان کمک کند تا با مناسب ترین داروها بر اساس متابولیسم بدنتان و مقادیر داروهایی که ممکن است برای شما بهترین باشد، درمان شوید. هر کسی می تواند آزمایش‌های آنلاین این شرکت را با ۱۴۹ دلار سفارش دهد.

ب) Verge Genomics

این شرکت مستقر در سان فرانسیسکو تنها دو سال پیش تأسیس شد و هدف آن پیدا کردن نخستین درمان برای بیماری‌های مغزی به کمک داده‌های ژنتیکی است. Verge Genomics با ایجاد الگوریتم‌هایی عمل می‌کند که ساختار دارویی را بسیار کارآمد‌تر می‌کند. از طریق افزایش اطلاعات ژنومی، Verge می‌تواند تعیین کند که کدامیک از داروهایی که پیش از این توسط FDA تأیید شده‌اند بر ژن‌های مختلف بدن تأثیر دارد.

اختلالات نوروژنیک مانند آلزایمر، ALS و پارکینسون همه شبکه‌های ژنی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. Verge Genomics با دیدن تمامی ژن‌های مختلفی که تحت تأثیر یک داروی خاص قرار دارند، امیدوار است که میلیاردها دلار و ساعت‌های بی‌شماری را در تلاش برای پیدا کردن درمان این بیماری‌ها صرفه‌جویی کند.

۳) ژنومیک همراه با هوش مصنوعی

شرکت‌های زیر از آموزش‌های عمیق استفاده می‌کنند تا مقدار بسیاری از اطلاعات ژنتیکی را برای یافتن سرنخ‌های جدید در مورد بیماری، تشخیص و یا درمان جست و جو کنند و توان بالقوه هوش مصنوعی و ژنتیک را برای باز کردن افق‌های جدید در مراقبت های بهداشتی ترکیب کنند.

الف) Deep Genomics

شرکت Brendan Frey وعده داده است که بزرگترین معمای ژنتیک را حل کند. تا دقیقاً آنچه که اطلاعات ژنوم می‌تواند ارائه دهد را بفهمیم. برای انجام این کار، Deep Genomics از هوش مصنوعی به ویژه یادگیری عمیق برای کمک به رمزگشایی معنی ژنوم استفاده می‌کند. نرم افزار یادگیری آنها در تلاش است اثرات جهش خاص را بر اساس تجزیه و تحلیل صدها هزار نمونه از جهش‌های دیگر پیش‌بینی کند.

تا کنون Deep Genomics از سامانه محاسباتی خود برای ایجاد پایگاه داده‌ای استفاده کرده است که پیش بینی می‌کند چگونه بیش از ۳۰۰ میلیون تغییر ژنتیکی می‌توانند یک کد ژنتیکی را تحت تأثیر قرار دهند. به همین دلیل، یافته‌های آنها برای توسعه درمان مبتنی بر ژنوم، تشخیص مولکولی و ارزیابی خطرات اختلالات ژنتیکی استفاده می‌شود.

ب) IBM Watson برای ژنومیک

در اکتبر سال ۲۰۱۶، IBM Watson Health and Quest Diagnostics شرکت IBM Watson for Genomics را راه اندازی کرد. یکی از خدمات ارائه شده، توانایی‌های هوش مصنوعی Watson را با توالی ژنومیک تومور ترکیب می‌کند تا بهترین درمان برای بیماران را تعیین کند. همانطور که Quest Diagnostics به نیمی از پزشکان و بیمارستان‌های ایالات متحده خدمت می‌کند، IBM Watson نیز در حال حاضر به طور گسترده‌ای برای بیماران و متخصصان پزشکی در دسترس است. در زمان معرفی سرویس جدید آنها، Quest تخمین زده است که این خدمات را برای هزاران متخصص انکولوژی ارائه دهد، متخصصانی که حدود ۷۰ درصد از خدمات سرطان را در این کشور تأمین می‌کنند.

IBM در ژانویه ۲۰۱۷ اعلام کرد که Watson Genomics به کمک ابزار شرکت زیست فناوری Illumina قصد دارد تا توصیه‌های دارویی مناسب برای بیماران سرطانی را سریع‌تر ارائه دهد. شرکت Watson for Genomics قادر خواهد بود داده‌های ژنتیکی را اسکن کند و در عرض چند دقیقه یک گزارش بر اساس تغییرات آنها برای تجویز دارو ایجاد کند. این روند معمولاً یک هفته برای پزشکان انسانی زمان می‌برد!

ج) Verily Life Sciences

شرکت Verily Life Sciences که پیش از این به عنوان Google Earth Sciences شناخته می‌شد، در سال ۲۰۱۵ تحت حمایت شرکت گوگل، Alphabet تأسیس شد. این شرکت بر روی جمع آوری داده‌های ژنتیکی کار می‌کند. درواقع این شرکت در تلاش است تا از برخی الگوریتم‌هایی که گوگل برای جست و جو به کار می‌برد، برای تجزیه و تحلیل استفاده کند. کار این شرکت شامل آزمایش با فناوری‌های نظارت بر بیماری نیز می‌شود، از جمله یک لنز تماسی دیجیتال که می‌تواند سطح قند خون را تشخیص دهد.

در ماه ژانویه ۲۰۱۷، این شرکت ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه از یک شرکت سرمایه گذاری مستقر در سنگاپور به نام Temasek برای موفقیت در پژوهش‌های خود در زمینه‌هایی همچون پروژه شخصی پارکینسون (Personalized Parkinson) که در حال بررسی الگوهای پیشرفت بیماری و شناسایی بلوک‌های ساختمانی برای درمان احتمالی آن است، دریافت کرد. Verily روی پروژه‌هایی همچون DeepVariant نیز کار می‌کند. درواقع Verily و گوگل با هم کار می‌کنند تا شما بتوانید الگوریتم فراخوانی ژن‌های مختلف DeepVariant را روی داده‌های توالی ژنوم انسان در Google Genomics که توسط چارچوب ابری گوگل ساخته شده است، اجرا کنید.

د) DeCODE

DeCODE که در ریکیاویک (پایتخت ایسلند) مستقر است در سال ۱۹۹۶ تأسیس شده است. این شرکت عوامل خطرزای ژنتیکی برای ده‌ها بیماری که شامل بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان است و همچنین توالی کامل DNA 10،۰۰۰ فرد که در ایسلند زندگی می‌کنند را کشف کرده است. این احتمالاً ارزشمندترین دارایی این شرکت ایسلندی است.

با این حال راه موفقیت به مراتب آسان نبود. این شرکت در پایان سال ۲۰۰۹ در آستانه ورشکستگی بود و مجبور شد برای بقا مبارزه کند. در سال ۲۰۱۲، شرکت Amgen Inc. با ۴۱۵ میلیون دلار DeCODE را خرید. تا هم مشکلات مالی این شرکت حل شود و هم از اطلاعات ژنتیکی مردم برای یافتن راه‌های بهتر برای حمله به بیماری‌ها بهره ببرند.

۴) آنکولوژی دقیق

طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، آنکولوژی دقیق یک رویکرد در حال ظهور برای درمان و پیشگیری از بیماری است که تنوع فردی در ژن‌ها، محیط و شیوه زندگی هر فرد را در نظر می‌گیرد. این روش به پزشکان و پژوهشگران اجازه می‌دهد پیش‌بینی کنند دقیقاً چه استراتژی‌های درمانی و پیشگیری برای یک بیماری خاص در کدام گروه از افراد کار خواهد کرد. پزشکی دقیق بهترین امید ما در برابر سرطان است و شرکت های زیر آن را محقق می‌سازند.

الف) Foundation Medicine

این شرکت اطلاعات مولکولی مستقر در ماساچوست، تولید و فروش تجزیه و تحلیل ژنوم برای سرطان‌های جامد و گردشی را توسعه می‌دهد. Foundation Medicine مجموعه‌ای کامل از آزمایش‌های تشخیص ژنومی را برای شناسایی تغییرات مولکولی در سرطان بیمار و تطبیق آنها با درمان‌های هدفمند و آزمایش‌های بالینی را ارائه می‌دهد. این چارچوب اطلاعات مولکولی در تلاش است تا مراقبت روزانه برای بیماران را با ارائه نیاز پزشکان، پژوهشگران دانشگاهی و توسعه دهندگان دارو برای کمک به پیشبرد علم پزشکی مولکولی در سرطان، بهبود بخشد.

Foundation Medicine در آگوست ۲۰۱۳ عمومی شد و دو سال بعد، شرکت Roche Holding بیشتر سهام این شرکت را تصاحب کرد و قصد خود برای گسترش ایمنوتراپی سرطان و همچنین قابلیت ارزیابی دقیق دارو برای آینده درمان سرطان را نشان داد.

ب) Rosetta Genomics

Rosetta Genomics که در سال ۲۰۰۰ تأسیس شد، یک شرکت بین‌المللی با آزمایشگاه‌های بالینی واقع در کالیفرنیا است و یک مرکز تحقیق و توسعه در اسرائیل دارد. این شرکت با استفاده از نشانگرهای زیستی میکرو ریبونوکلئیک اسید (میکرو (RNA) آزمایش‌های تشخیصی طراحی می‌کند تا بین انواع مختلف سرطان تفاوت قائل شود.

این شرکت به طور مداوم در حال گسترش دامنه تحقیق و خدمات خود به منظور بهینه‌سازی نتایج درمان بیماران است. در ماه مه ۲۰۱۷، Rosetta Genomics اعلام کرد با همکاری مرکز پزشکی Meir در اسرائیل یک آزمایش مبتنی بر میکرو RNA برای شناسایی بیماران مبتلا به سرطان ریه با یاخته‌های غیر کوچک توسعه داده است.

ج) Color Genomics

این استارت‌آپ قصد دارد دسترسی به آزمایش DNA با قیمت مناسب را مردمی کند. این شرکت بر روی آزمایش‌های جهشی که می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان همچون سرطان تخمدان، پستان، پروستات و روده بزرگ شود، تمرکز دارد. برای نمونه، این شرکت ۲۴۹ دلار برای تجزیه و تحلیل BRCA1 و BRCA2، دو ژن خطرناک سرطان پستان و ۱۷ ژن دیگر خطرناک برای انواع سرطان دریافت می‌کند. این یک دهم قیمت بسیاری از آزمایش‌های موجود در بازار است. افزون بر این، به عنوان یک گام بزرگ رو به جلو در ژنوم شخصی، در تاریخ ۱۵ ژوئن، Color شروع به پذیرش بیمه برای بیماران کرد.

د) Quest Diagnostics

این شرکت در فهرست Fortune 500 یکی از قدیمی‌ترین آزمایشگاه‌های بالینی است که در طول دهه‌ها در حال توسعه فناوری‌های پزشکی بوده است. شرکت Quest Diagnostics که در نیوجرسی مستقر است در ابتدا در سال ۱۹۶۷ به عنوان آزمایشگاه آسیب شناسی متروپولیتن تأسیس شد و در حال حاضر بیش از ۴۰،۰۰۰ کارمند دارد. این شرکت دسترسی به خدمات آزمایش تشخیصی برای سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های عفونی و اختلالات عصبی را ارائه می‌دهد.

در سال‌های اخیر، Quest Diagnostics به تدریج به سمت تشخیص دقیق حرکت کرد. برای نمونه این شرکت در سال گذشته اعلام کرد سه آزمایش برای سلامت زنان و مردان با برجسته کردن یک پانل ۳۴ ژنی توسعه داده است تا متوجه خطر ابتلا به انواع سرطان‌های ارثی شوند. همچنین این شرکت خدمات فاراموکوژنتیک ارائه می‌دهد: آزمایش AccuType CP آنها نخستین آزمایش بیماری قلبی و عروقی برای شناسایی پاسخ بیمار به دارو ضد لخته است.

بیشتر بخوانید:

>>آشنایی با برترین شرکتهای ژنومیک (بخش نخست)

نویسنده: Bertalan Mesko

منبع: linkedin

استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است