تا کنون در زمینه بافتهای انسانی پیشرفتهای خوبی داشتهایم. پیش از رشد دادن، بافتهای انسان را در آزمایشگاه مشاهده کرده و حتی گامهایی برای چاپ سهبعدی آن برداشتهایم. حال پژوهشگران نوع جدیدی از ایمپلنت رگهای خونی رشد یافته در آزمایشگاه را آزمایش کردهاند. این رگهای ساخته شده توسط مهندسی زیستی پس از آنکه در بدن بیماری تحت دیالیز کلیه قرار گرفت نتایجی دلگرم کننده داشته است. این رگهای جدید نسبت به ایمپلنتهای مصنوعی مرسوم بادوامتر بوده و به اندازۀ آنها ایمن هستند.
دیالیز مداوم به دلیل فرو رفتن مکرر میتواند به رگهای خونی بیمار آسیب وارد کند و اغلب بکارگیری ایمپلنت مصنوعی ضروری است. مشکل این است که روشهای موجود از جمله ایمپلنتهای مصنوعی و سایر گرافتهایی که از طریق مهندسی زیستی ساخته میشوند اغلب مستعد ابتلاء به عفونت یا رد شدن توسط بدن هستند. همچنین رگهایی که با روش مهندسی زیستی از سلولهای خود فرد ساخته میشوند نیازمند یک دورۀ انتظار هستند.
گروهی متشکل از پژوهشگران دانشگاه دوک، دانشگاه ییل و شرکت مهندسی بافت Humacyte رگهای مهندسی زیستی شدهای را در آزمایشگاه رشد دادهاند که حاوی هیچ سلول زندهای نیست. آنها این رگها را در شصت بیمار نیازمند دیالیز آزمایش کردهاند که نتایج بیانگر عملکرد بهتر این رگها نسبت به نمونههای مصنوعی است.
ویژگی کلیدی این رگهای رشد یافته در آزمایشگاه بدون سلول بودن آنهاست به این معنی که حاوی هیچ سلول زندهای که باعث پس زده شدن بافت توسط بدن شود نیستند. در نتیجه میتوان منبعی از این رگهای خونی بدون سلول را در دسترس نگه داشت و در مدت کوتاهی در بدن بیمار قرار داد و به این ترتیب زمان انتظار بیماران را کاهش داد.
این رگها از سلولهای عروقی انسان که در محیط آزمایشگاهی رشد داده شدهند ساخته شده و روی چارچوبی به شکل رگهای خونی قرار داده میشوند. تحت شرایط مناسب، این بافت رشد کرده و ویژگیهای رگهای واقعی را به خود میگیرد. پس از هشت هفته، چارچوب جدا شده و چیزی که باقی میماند یک بافت رشد یافته در آزمایشگاه با ساختار رگ است که توسط محلولی مخصوص شسته میشود تا سلولهای باقی مانده جدا شوند و سپس در بدن بیمار کاشته میشود.
نتایج نخستین آزمایش مثبت بوده است. بیماران پس از یک سال هیچ نشانهای از پس زدن رگ یک سال پس از کاشته شدن نداشتهاند. اگر چه مواردی از عوارض جانبی همچون لخته شدن وجود داشته است ولی میزان آن نسبت به دیگر ایمپلنتها کمتر است.
جالب توجه است که به مرور سلولهای خود بیمار جایگزین سلولهای مهندسی زیستی شده میشوند.
منبع: gizmag