قاب ثابت یا اسکلت بیرونی ثابت بالاتنه و پایین تنه برای حرکت دوباره بیماران، سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. اما حتی استفاده از دستگاه‌های ورزشی برای افراد سالم نیز خسته کننده است. افزون بر اینکه وسایل توانبخشی کمبودها را به یاد می‌آورد. پس چگونه انگیزه و تمرکز لازم را در طول جلسات توانبخشی فراهم و بیماران را درگیر تمرین‌ها کنیم؟ فناوری واقعیت مجازی در ترکیب با رباتیک این نوید را می‌دهد که بتواند انگیزه لازم را برای کاربران در طول توانبخشی فراهم کند.

معرفی

دستگاه‌های اسکلت بیرونی توانبخشی، نیروی کمکی لازم برای حرکت اندام ضعیف را فراهم می‌کند. نیروی کمکی را می‌توان همزمان با قوی‌تر شدن اعضای بدن در طول برنامه توانبخشی، کم کرد. اسکلت بیرونی و سایر دستگاه‌های رباتیک پوشیدنی می‌توانند ضمانت کنند که هر حرکت به درستی و دقیقاً به شیوه صحیح انجام شود. تعداد تکرارها با یک اسکلت بیرونی (گام برداشتن یا حرکات دست و غیره) معمولاً بیشتر از توانبخشی کلاسیک است. افزون بر این، دستگاه پوشیدنی می‌تواند برای ارزیابی تحرک بیمار مورد استفاده قرار گیرد و داده‌های هر کاربر را به یک رایانه ارسال کند. از آنجا که این نوع اسکلت‌های بیرونی ثابت هستند، بخش عمده‌ای از الکترونیک همچون منبع تغذیه، کنترل و مکانیزم خنک کننده را می‌توان از کاربر جدا کرد تا دستگاه جمع و جور باشد.

اسکلت بیرونی توانبخشی ثابت پایین تنه

اگرچه هزینه استفاده از اسکلت بیرونی قاب ثابت پایین است اما کاربر با استفاده از آنها نمی‌تواند اتاق را ترک کند. از آنجا که کاربر نمی‌تواند در اطراف پرسه بزند، دست کم نیازمند کمترین سطح تحرک و بازخورد به منظور درگیر شدن با برنامه ورزشی است. Hocoma، رهبر اسکلت بیرونی توانبخشی فیزیکی ثابت، یک وبینار (سمینار آنلاین) در فوریه ۲۰۱۷ با عنوان «توانبخشی مجازی – چگونگی بازخورد و پیامدهای درمانی آن» برگزار و توضیحاتی در مورد این موضوع ارائه کرد. با توجه به گفته‌های نخستین سخنران مهمان در وبینار، دکتر John Krakauer، استاد علوم اعصاب در دانشکده پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز، درگیر کردن افراد یک نکته کلیدی است.

پتانسیل واقعیت مجازی (VR):

دکتر Krakauer مزایای بالقوه واقعیت مجازی را اینطور توصیف می‌کند: اگر بپذیریم ۴۰٪ از افرادی که در ایالات متحده عضو باشگاه ورزشی هستند از آن استفاده نمی‌کنند پس چرا افرادی که به توانبخشی پزشکی نیاز دارند باید انگیزه بیشتری داشته باشند؟ افزون بر اینکه توانبخشی تکراری و خسته کننده است و افراد را به یاد کمبودهایشان می‌اندازد. و این که فرض شده استاندارد یک جلسه توانبخشی سه ساعت است، اما مطالعات نشان می‌دهد طول جلسات باید چهار، پنج و یا حتی هشت ساعت باشد. چگونه یک فرد مشارکت خود را حفظ کند و به مدت هشت ساعت درگیر شود؟ فناوری واقعیت مجازی یک راهکار توانبخشی نیست، اما می‌توان آن را به عنوان یک ابزار برای مشغول نگه داشتن افراد و ایجاد تمرکز و انگیزه برای آنها در نظر گرفت.

پاداش و انگیزه، یادگیری را بهبود می‌بخشد. اما این بدان معنا نیست که انجام یک ورزش خسته کننده و وانمود کردن جالب است. کاری که واقعیت مجازی می‌تواند انجام دهد مشغول نگه داشتن بیمار است تا برنامه توانبخشی جالب‌تر شود.

مزیت سوم توانبخشی واقعیت مجازی توسط سخنران مهمان دوم، Martin Prins از مرکز توانبخشی نظامی Aardenburg Doorn هلند، ذکر شد. Martin Prins، فردی است که از سال ۲۰۰۸ با اشکال مختلف توانبخشی با واقعیت مجازی کار کرده و کاربران بیشتری را برای غلبه بر محدودیت‌هایشان کنترل کرده است. بیمارانی که از VR استفاده می‌کردند تمایل داشتند نارسایی‌های خود را فراموش کنند. آزمایشگاه پروفسور Prin گاهی اوقات فیلم‌هایی از آنچه بیماران حین استفاده از VR انجام می‌دهند را نشان می‌دهند و بیماران از دیدن آنچه که به دست آورده‌اند شگفت زده می‌شوند. البته، این کار در جهت معکوس هم عمل می‌کند و برخی اوقات به بیماران بیش از حد اعتماد به نفس و جسارت می‌دهد.

مزیت چهارم VR برای توانبخشی فیزیکی، پتانسیل ایجاد برنامه‌های بصری است که نیازی به دستورالعمل ندارد. برای نمونه، نگه داشتن صاف ستون فقرات می‌تواند پاداش بزرگی در دنیای مجازی داشته باشد و به جای داشتن یک فیزیوتراپیست که به شما یادآوری می‌کند بدن را در یک موقعیت خاص قرار دهید. حسگرهای روی بدن وضعیت بدن را مشخص و عواقب آن در دنیای مجازی نشان داده می‌شود.

این امر به ویژه برای افراد معلول شناختی (برای نمونه، آسیب گفتاری ناشی از سکته مغزی) مفید است. شرکت کنندگان می‌توانند در عرض چند دقیقه بفهمند که چه چیزی مطلوب است. درمانگر هیچ اشاره‌ای ندارد که: « این شی را انتخاب کن». این طراحی بازی است که پاداش می‌دهد و به کاربران تصمیم گیری صحیح را می‌آموزد. این بازی را می‌توان صرفاً با استفاده از یادگیری آزمون و خطا انجام داد.

در نهایت، یکی دیگر از مزیت‌های پیش بینی شده برای ادغام اسکلت بیرونی پزشکی با VR توانایی یک توانبخش حرفه‌ای برای کار با چند نفر به صورت همزمان است. در واقع اگر توانبخشی به هشت ساعت در روز افزایش پیدا کند این نکته اهمیت پیدا می‌کند.

همه سخنرانان توافق داشتند که VR دارای مزایای برای بازخورد برتر و حمل و نقل بیمار در هر محیط قابل تصوری است. هیچ آموزشگاهی برای تبدیل شدن به یک پزشک توانبخشی VR وجود ندارد. اما با اجرای آن، شرکت‌ها، آزمایشگاه‌ها و طراحان محتوا می‌توانند ببینند که فرصت‌هایی برای برنامه‌های کاربردی جدید وجود دارد. امکانات بسیاری در آینده وجود خواهد داشت. اما ما باید ایده‌های جدیدی در مورد تجربیات بیماران داشته باشیم.

یک نمونه از بازخورد دیجیتال

Hocoma Armeo با بازخورد بینایی

گزارشی از اجرای موفق توانبخشی فیزیکی با اسکلت بیرونی و واقعیت مجازی (و یا دست کم شکل‌های پیشین‌) Armeo Power وجود دارد. Armeo Power یک پوشش محافظ بیرونی فعال بازو است که نیروی اضافی برای مقاومت در برابر گرانش و تسهیل حرکت بازو را فراهم می‌کند. هدف این است که بیمار تعداد زیادی از حرکات را برای نمونه پس از سکته مغزی انجام دهد. کاربران می‌توانند به ارزش یک تا دو کیلومتر حرکات بازو را پوشش دهند در حالی که یک دلفین مجازی را کنترل می‌کنند. این چندین مرتبه بیشتر از جلسات منظم توانبخشی است.

محدودیت‌ها

شما ممکن است متوجه شده باشید که نزدیک به کل مقاله بر اساس «بالقوه»، «ممکن است» و «می تواند» است. حتی اگر VR ارائه شود، آن تنها یک قطعه از پازل بهبود درمانی است نه راهکار کامل. سال‌ها پژوهش مورد نیاز است و در حال حاضر برخی از افراد نمی‌توانند واقعیت مجازی را کنترل کنند و هنگام استفاده از عینک واقعیت مجازی احساس بیماری می‌کنند (بیماری واقعیت مجازی را ببینید). همچنین اطلاعات کافی وجود ندارد که ثابت کند توانبخشی فیزیکی با اسکلت بیرونی و واقعیت مجازی حاصل می‌شود.

در همین زمینه بخوانید:

>>ورود اسکلت بیرونی به دنیای واقعیت مجازی

منبع: exoskeletonreport