بالاخره رؤیای دانشمندان تحقق یافت و ماشین‌هایی در اندازه نانو ساخته شد. از این ماشین‌ها می‌توان در پزشکی و تحویل دارو به سلول‌های بیمار، ذخیره‌سازی انرژی و ساخت تراشه‌های رایانه بهره برد.

جایزه نوبل امسال در شیمی به سه دانشمندی تعلق گرفت که فهمیدند چگونه ماشین آلات کوچک‌تر از مولکول بسازند. ماشین آلاتی که شامل یک ماشین در اندازه نانو است و انسان با چشم غیرمسلح نمی‌تواند آن را ببیند. این نانو ماشین ها دارای پیامدهای مهمی در زمینه پزشکی و دیگر زمینه‌ها است. هر سه پژوهشگر (Jean-Pierre Sauvage، J. Fraser Stoddart و Bernard Feringa) مشترکاً برنده این جایزه شدند.

این ماشین‌ها مولکول‌هایی با قطعات کوچک و قابل حمل هستند که با روش‌‍‌های کنترل شده حرکت می‌کنند و هزار بار نازک‌تر از یک رشته مو می‌باشند. دانشمندان طی چندین دهه رؤیای ساخت ماشینی در چنین مقیاس کوچکی را داشتند. قابل ذکر است که فیزیکدان ریچارد فاینمن، که خود برنده جایزه نوبل است، در یک سخنرانی کلیدی در سال ۱۹۵۹ امکان خلق چنین چیزی را تصور می‌کرد.

امروز توسعه واقعی نانو ماشین آلات توسط برندگان جایزه نوبل یک گام بزرگ رو به جلو در فناوری نانو بود و ممکن است در پزشکی و ذخیره‌سازی انرژی مفید باشد. به عنوان مثال، آنها می‌توانند مواد دارویی را دقیقاً به سلول‌های بیمار برسانند و عوارض جانبی ناشی از حمله دارو به بسیاری از سلول‌های سالم را کاهش دهند. آنها همچنین می‌توانند به عنوان یک راه جدید برای ذخیره انرژی و یا برای ایجاد مواد مقاوم در برابر خراش استفاده شوند.

در سال ۱۹۸۳، Sauvage فهمید که چگونه دو مولکول به شکل حلقه را به هم متصل کند. او بعدها این امکان را بوجود آمورد تا یک حلقه حول حلقه‌ی دیگر چرخش داشته باشد. این واقعیت که این حلقه‌ها بجای قفل شدن در یکدیگر می‌توانند حرکت کنند نخستین گام برای این تفکر بود که چگونه قطعات متحرک ماشین با هم کار کنند.

نزدیک به یک دهه بعد، Stoddart یک حلقه از مولکول‌ها را بر روی یک محور به بند کشید که اگر گرما نیز اضافه شود حلقه‌ی مولکولی می‌تواند در امتداد محور حرکت کند. همچنین از این راه می‌توان تراشه‌های رایانه‌ای کوچک را ساخت.

Feringa در سال ۱۹۹۹ نخستین فردی بود که یک موتور مولکولی یا تیغه مولکولی را توسعه داد که بر روی یک محور می‌چرخد. به جای مولکول‌هایی که حرکت می‌کنند، این تیغه زمانی که در معرض نور قرار می‌گیرد تنها در یک جهت حرکت می‌کند. دستیابی به این موفقیت‌ها موجب شد تا نانو ماشین ها ساخته شوند.

Sauvage اهل فرانسه است. Stoddart در اصل اسکاتلندی است اما در حال حاضر در ایالات متحده تدریس می‌کند.

Feringa در هلند کار می‌کند. او در یک تماس تلفنی به آکادمی سلطنتی علوم سوئد گفت: «من کمی احساس برادران رایت را دارم که ۱۰۰ سال پیش برای نخستین بار پرواز کردند. مردم به آنها می‌گفتند چرا ما نیاز به یک ماشین پرنده داریم؟ و در حال حاضر ما بوئینگ ۷۴۷ و ایرباس را داریم».

منبع: theverge.com