پیشرفت فناوریهای رباتیک و اسکلت بیرونی سبب سهولت توانبخشی شده است. امروزه ایدههای مختلفی برای نتیجهگیری بهتر و سریعتر از توانبخشی وجود دارد. در ادامه این مقاله از مجله فناوری های توان افزا و پوشیدنی به برخی از این ایدهها اشاره خواهد شد.
نخستین ویلچر ایستاده هند
ویلچر Arise در آزمایشگاه تحقیق و توسعه توانبخشی IIT Madras ساخته شده است و برای وزنها و اندازههای مختلف بدن بهینه شده است. Arise به صورت دستی و بدون استفاده از جریان الکتریکی تغییر حالت میدهد بنابراین دستان کاربر برای تغییر حالت آن به اندازه کافی قوی باشد. درغیر این صورت به کمک دیگران برای قرار گیری ویلچر درحالت ایستاده نیاز است. این دستگاه برای حرکت در حالت ایستاده طراحی نشده است. این وسیله برای ایستادن درجا طراحی شده است و میتواند به کاربر در بهره بردن از قرار گیری در حالت ایستاده به صورت روزانه کمک کند.
اسکلت بیرونی ویژه بیماران پاراپلژیک
اسکلت بیرونی دانشگاه Twente و امیدی تازه برای معلولان پاراپلژیک بازکرده است. هدف پژوهشگران در گروه Symbitron+ تقویت توانایی راه رفتن افراد مبتلا به آسیب نخاعی از طریق بهبود تعامل و همزیستی میان انسان و اسکلت بیرونی است. کاربران با این اسکلت بیرونی آموزش میبینند و دوباره ایستادن روی پاهای خود و راه رفتن را تمرین میکنند.
توانبخشی رباتیک و بازگرداندن تواناییهای حرکتی افراد
سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند حدود ۱۵٪ از جمعیت جهان مبتلا به نوعی ناتوانی هستند. توانبخشی نقشی اساسی در کاهش سطح معلولیت دارد. MissionHealth یکی از بزرگترین مراکز توانبخشی رباتیک در هند و آسیا است. رباتیک با کمک به انعطافپذیری و ترمیمپذیری مغز میتواند به بازگرداندن توانایی افراد کمک کند. تأکید بر تکرار بالا، درمان تعاملی و شخصی برای دستیابی به سطح بالاتری از عملکرد در یک بازه زمانی کوتاهتر است. فلسفه کاربرد رباتها در توانبخشی جایگزینی درمانگر نیست، بلکه گسترش گزینههای درمانی است.
ساخت حسگری مقاوم در برابر ضربه برای منسوجات هوشمند
پژوهشگران دانشگاه Harward یک حسگر فشار بسیار حساس و مقاوم در برابر ضربه ایجاد کردهاند که میتواند در منسوجات و رباتهای نرم جاسازی شود. برخلاف حسگرهای کشسان کنونی که متکی به مواد عجیب و غریب مانند نانوسیمهای سیلیکون یا طلا هستند، این حسگر نیازی به روشهای تولید خاص ندارد و میتوان آن را با استفاده از هر ماده رسانایی ساخت. الگوی این حسگر مارپیچ است. یک استوانه از فلز سخت که آن را به شکل مارپیچ درآوردند تا کشسان شود.
پژوهشگران برای نشان دادن حساسیت این حسگر، آن را در یک آستین پارچهای قرار دادند و از یک شرکت کننده خواستند با دست حرکات مختلفی از جمله مشت کردن دست، باز کردن کف دست و حرکت نیشگون را انجام دهد. این حسگرها تغییرات جزئی در عضله بازو را تشخیص داده و الگوریتم یادگیری ماشین توانست این حرکات را با موفقیت طبقهبندی کند. از این آستین میتوان در موارد بسیاری استفاده کرد، از شبیه سازی واقعیت مجازی و لباس ورزشی گرفته تا تشخیص بالینی بیماریهای عصبی مانند بیماری پارکینسون. این حسگر با ضربه چکش و چاقو یا در ماشین لباسشویی آسیبی ندید. از طرفی کم هزینه بودن مواد تشکیل دهنده و روشهای مونتاژ آن موجب کاهش موانع گسترش این فناوری در منسوجات هوشمند و فراتر از آن میشود.
یک صندلی چرخدار ایستاده چند منظوره با نام PARAVAN PR
صندلی چرخدار PARAVAN PR. با کارایی چند منظوره برای سازگاری با نیازهای بیماران است. مهندسان با همکاری پزشکان برجسته، بیماران و فیزیوتراپیستها، یک صندلی چرخدار ایستاده ایجاد کردند که بتواند کاملاً متناسب با نیازها و شرایط پزشکی هر بیمار باشد. این صندلی چرخدار از نظر طراحی و دقت، قلمرو کاملاً جدیدی را نشان میدهد و از دانش در زمینههای مکانیک، مکاترونیک و توانبخشی عصبی و سالمندان و همچنین جدیدترین تخصصهای پزشکی بهره گرفته است. اتصالات بیومتریک تعادل کامل این ربات و سطح پایداری و ایمنی بینظیر آن را تضمین میکند. این ربات در آلمان حدود ۳۰ هزار یورو قیمت دارد.
توانبخشی در منزل با اسکلتهای بیرونی خودکار
بیش از ۲۰ میلیون نفر در ایالات متحده از نوعی ناتوانی حرکتی رنج میبرند که اغلب به دلیل شرایط عصبی مانند فلج مغزی، پارکینسون، سکته مغزی، آسیب نخاعی و مولتیپل اسکلروزیس است. توانبخشی از طریق فیزیوتراپی استاندارد برای بهبودی حیاتی است، اما به دلیل محدود بودن جلسات درمانی، بهبود اغلب کند است. از این رو، نیاز پزشکی برآورده نشدهای برای افزایش دفعات درمان بیماران مبتلا به نقص حرکتی برای بهبود سریعتر و بهبود کیفیت زندگی وجود دارد.
مخترعین در مؤسسه Georgia Tech یک اسکلت بیرونی رباتیک خودکار ایجاد کردهاند که به بیماران امکان میدهد توانبخشی را در محیط خانه انجام دهند. این دستگاه با صدای بیماران فعال میشود و آنها میتوانند اسکلت بیرونی را بدون اتکا به دکمههای مکانیکی کنترل کنند. این ربات به طور خودکار با پیشرفت بیمار برنامه درمانی را اصلاح میکند. از همه مهمتر، این اسکلت بیرونی به بیمار امکان میدهد در خانه تمریناتی را انجام دهد که توسط متخصص طب فیزیکی توصیه میشود و پزشک میتواند بیمار را از راه دور با وجود برنامه تلفن هوشمند یکپارچه با دستگاه، کنترل کند.
رباتهای متحرک برای جابجایی و توانبخشی بیماران
در سراسر جهان، صدمات ناشی از جابجا کردن بیماران یک سوم کل صدمات شغلی را در میان پرستاران شامل میشود و کمبود جهانی پرستار و کارکنان بهداشتی حتی پیش از همهگیری کووید۱۹ گزارش شده بود. از هر چهار بیمار بستری در یک بیمارستان معمولی، یک نفر متکی به خود نیست، بنابراین برای انتقال و توانبخشی به کمک کارکنان نیاز دارد. این نیاز در خانههای سالمندان بیشتر است.
رباتها برای جابجایی دارو، بررسی بیماران، جراحی و همچنین استفادههای درمانی وارد بیمارستان شدهاند. شرکت PTR Robots با همکاری متخصصان مراقبتهای بهداشتی در بیمارستانها، دانشگاهها و خانههای سالمندان در تلاشند یک ربات متحرک برای کمک به جابجایی بیماران و توانبخشی آنها توسعه دهند. ربات PTR Robots مراقبان را قادر میسازد تا انتقال بیماران و آموزش راه رفتن را بهتر کنترل کنند. همچنین میتواند احتمال قرار گرفتن در معرض عفونت را کاهش دهد. این سامانه در اندازه کوچک طراحی شده است تا بتواند به راحتی از یک درب معمولی رد شود و انعطافپذیری بیشتری نسبت به بالابرهای سقفی و ثابت ایجاد کند.
بیشتر بخوانیم:
آزمایشگاه های BIONIK، از رباتیک، هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل داده ها برای توانبخشی عصبی استفاده می کنند
بهبود زندگی افراد دارای اختلال بینایی و شنوایی با ترکیب فناوری های کمکی
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»