همچون بسیاری از پژوهشگران سرتاسر دنیا، پژوهشگرانی که در UC San Diego کار میکنند بسیار امیدوارند تا روزی امواج مغزی ما برای کنترل دستگاهها و مقابله با اختلالهای عصبی و بسیاری چیزهای دیگر بکار رود. ولی برای انجام این کار، نه تنها دستگاهی که برای این کار استفاده میشود باید بسیار پیشرفته باشد بلکه برای پوشیدن روی سر در محیطهای روزمره راحت و کارا نیز باشد. این گروه گامهای امیدوار کنندهای بسوی چنین آیندهای و رونمایی از نخستین سربند نوارمغزی که بررسی مغز را از آزمایشگاه خارج کرده و به خانهها، ماشینها و ادارهها میآورد برداشتهاند.
دستگاههای نوارمغزی کاربر پسند و متحرک، از زمان پیدایش نخسیتن نسخۀ تجاری در سال ۲۰۰۸ تا به حال اشکال مختلفی داشتهاند، از سربندهای آموزش مغز تا سربند موسیقی کاهنده استرس هماهنگ شونده با امواج مغز. اکنون ما دیدی اجمالی از مسیر احتمالی آیندۀ فناوری داریم.
ولی برخی از کارهای بسیار هیجانانگیز داخل آزمایشگاه انجام میشود جایی که پژوهشگران قادرند سامانههای بسیار پیچیدهتری بسازند تا سیگنالهای مغز را به فرامینی برای دستگاهها تبدیل کند. این کارها شامل کنترل هواپیماهای بدون سرنشین Parrot AR و هواپیماهای بدون سرنشین بزرگتر با بال ثابت میشود و همچنین افراد فلج یا مبتلا به دیگر اختلالهای فیزیکی را قادر میسازند تا صندلی چرخدار و بازوهای رباتیک را کنترل کنند.
اکنون گروه UC San Diego ادعا میکند یک دستگاه نوارمغزی قابل حمل با توانمندیهای قابل مقایسه با نمونههای موجود در آزمایشگاههای پژوهشی ساخته است. دستاوردی که میتواند توانمندیهای رابط ماشین-مغز را به دنیای واقعی وارد کند. شکل ۶۴ کانالۀ سربند را پژوهشگران به یک هشتپا تشبیه میکنند به نحوی که مجموعه پاهای آن که سر را میپوشاند برای سازگاری با اندازۀ سرهای گوناگون از نوع کشسان هستند.
مواد بکار رفته حاصل چهار سال کار بوده و این سامانه به جای الکترودهای تر به الکترودهای خشک متکی است که نیازمند آمادهسازی کمتر پوست است. حسگرهایی که برای استفاده روی مو طراحی شدهاند از ترکیب نقره و کربن روی لایهای منعطف ساخته شدهاند که انعطافپذیری و دوام را در عین حفظ کیفیت بالای سیگنال فراهم میکند. حسگرهایی که روی پوست کار میکنند از یک هیدروژل که داخل غشایی رسانا ساخته شده است بهره میبرند. این حسگرها همچنین دارای یک تقویت کننده برای افزایش کیفیت سیگنال و حذف تداخل دیگر دستگاههای الکتریکی هستند.
این گروه همچنین نرمافزاری ویژه برای بررسی سیگنالهای دریافت شده از سربند ساختهاند. توسعۀ نرمافزار شامل طراحی الگوریتمی برای جداسازی امواج مغزی از دیگر امواج تولید شده هنگام حرکت، صحبت کردن و پلک زدن میشود.
Mike Yu Chi, رهبر گروه گفت:
«این نوآوری با بکارگیری در مقیاس بسیار بزرگتر تصویربرداری عصبی را وارد مرحلهای تازه میکند. شما میتوانید در خانۀ افراد کار کنید. میتوانید آن را روی شخصی در حال رانندگی بکار گیرید.»
Chi مدیر عامل شرکت نوپای Cognionics است که این سربند تازه توسعه داده شده را به گروههای پژوهشی میفروشد. هدف نهایی او و دیگر اعضای گروه داشتن سربندی است که در درمانگاهها و بیمارستانها برای تشخیص شرایط عصبی گوناگون همچون سکتههای مغزی و تشنجها بکار گرفته شود.
Gert Cauwenberghs استاد مهندسی زیستی دانشگاه UC San Diego میگوید:
«ما قادر خواهیم بود مغز را وادار کنیم مشکلات خود را برطرف کند. ما تلاش میکنیم از فناوریهای تهاجمی همچون تحریک عمیق مغز و داروهای تجویزی فاصله گرفته و به جای آن یک فرآیند ترمیم را با استفاده از شکلپذیری سیناپسی مغز آغاز کنیم.»
این پژوهش در مجلۀ IEEE Transactions on Biomedical Engineering منتشر شده است.
منبع: gizmag.com