پژوهشگران دانشگاه باث (University of Bath) انگلستان، روش جدیدی برای طراحی و ساخت لاینر پروتز پا در زمانی کمتر از یک روز توسعه دادند. پژوهشگران با ترکیب علوم رایانه و یک فرآیند نوآورانه ساخت پروتز، توانستند لاینرهای پروتز مقرون به صرفه برای افراد قطع عضو پا تولید کنند. آنها با بهرهگیری از تصویربرداری سهبعدی و روش ساخت کرایوژنیک و سردسازی تلاش میکنند کیفیت زندگی و رضایت افراد قطع عضو را افزایش دهند. با مجلهی فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید.
آشنایی با لاینر اندام مصنوعی
بیش از ۴۵۰۰۰ نفر در انگلستان از اندام مصنوعی استفاده میکنند. برای افراد قطع عضو از ناحیه پا، رابط میان بخش باقیمانده عضو قطع شده و اندام مصنوعی از اهمیت بسیاری برخوردار است. لاینر یک رابط کاربری نرم است. وظیفهی اصلی لاینر پروتز پا، جذب نیروهایی است که فرد قطع عضو هنگام راه رفتن بر پروتز مصنوعی خود وارد میکند. لاینرها کمک میکنند تا اندام باقی مانده فرد قطع عضو، سالم باقی بماند و فرد قطع عضو بتواند پروتز پا را برای مدت طولانی استفاده کند. کیفیت لاینر بر حفظ سلامتی و حفظ فعالیت بدنی افراد قطع عضو تاثیر به سزایی دارد. یک لاینر نامناسب میتواند سبب کاهش تمایل فرد قطع عضو به راه رفتن شود و فرد قطع عضو زمان زیادی را بر صندلی چرخدار بگذراند.
شکل و اندازهی اندام باقیمانده قطع عضو، پس از قطع عضو و در طول فرآیند بهبودی، به صورت پیوسته تغییر میکند. این فرآیند ممکن است بین ۱۲ تا ۱۸ ماه طول بکشد. بنابراین پس از مدتی لاینرها تناسب درستی با فرد قطع عضو نخواهند داشت. نامتناسب بودن لاینر، آسیب بافت اندام باقی مانده قطع عضو، افزایش درد و راحت نبودن کاربر را نتیجه میدهد. این وضعیت، با افزایش سطح فعالیت فیزیکی فرد قطع عضو و شرایط آب و هوایی گرم تشدید میشود. در نتیجه، سرعت بهبود و توانبخشی افراد قطع عضو کاهش مییابد و فرد تمایل دارد بیشتر زمان خود را بر ویلچر سپری کند.
افراد دچارقطع عضو در سال نخست دریافت اندام مصنوعی، دفعات بسیاری به مرکز ساخت پروتز مراجعه میکنند چرا که اندازه و شکل اندام باقیمانده قطع عضو تغییر میکند. با فراهم کردن مجموعهای از لاینرهای شخصی سازی شده در اندازههای مختلف، تعداد دفعات رجوع کاربر به مرکز ساخت پروتز کاهش مییابد. در این شرایط، وضعیت سلامتی و رضایت بیمار بهبود پیدا میکند. افزون بر این، در زمان و هزینه صرفهجویی میشود.
آشنایی با روش جدید طراحی و تولید لاینر پروتز پا پژوهشگران دانشگاه باث
این پروژه با همکاری یک گروه پژوهشی چندرشتهای از دانشکده مهندسی مکانیک و مرکز آنالیز حرکتی CAMERA دانشگاه باث در حال اجرا است. پژوهشگران دانشگاه باث رویکرد جدیدی را برای طراحی و ساخت لاینرهای اندام مصنوعی پایینتنه ارائه کردند. لاینر از طریق یک سوکت به اندام مصنوعی متصل میشود.
پژوهشگران با یک اسکنر سهبعدی دقیق، بخش باقیمانده پای قطع عضو را با سرعت و دقت بیشتر اسکن میکنند. اطلاعات به دست آمده از اسکن سهبعدی، برای ایجاد یک مدل کامل و دیجیتال از اندام باقیمانده استفاده میشود. مدل به دست آمده در ساخت لاینر سفارشی و شخصی سازی شده نقش مهمی ایفا میکند. لاینر با روش کرایوژنیک و سردسازی (cryogenic) ساخته میشود. این روش سازندگان لاینرها و اندام های مصنوعی را از ساخت قالبهای پیچیده و وقتگیر بینیاز میکند.
جنس لاینرها، یک نوع پلیمر نرم مشابه نئوپرن (neoprene) است. نئوپرن یک خانواده از لاستیک مصنوعی است که به عنوان عایق در لباسهای غواصی کاربرد دارد. این نوع لاینر در مقایسه با لاینرهای سیلیکونی رایج بسیار راحتتر هستند. فرآیند ساخت لاینر از مرحلهی اسکن تا تولید لاینر کمتر از یک روز طول میکشد.
برای آزمایش لاینر جدید از تعدادی حسگر فشار در محل اتصال سوکت و لاینر قرار داده شد و حرکت پای فرد داوطلب با کمک سامانهی آنالیز حرکتی مورد بررسی قرار گرفت. لاینر جدید، فشار بر پای فرد قطع عضو و خطر آسیب به بافت و پوست را به طور چشمگیری کاهش داد.
از زمان قطع عضو تا تصمیمگیری فرد قطع عضو برای تهیه اندام مصنوعی برای دوباره راه رفتن یا استفاده از ویلچر، حدود ۱۸ ماه طول میکشد. در این مدت زمان بهبودی، شکل و اندازهی بخش باقیمانده پای قطع شده تغییر میکند. این فرآیند، طراحی یک لاینر متناسب با کاربر را با مشکل روبرو میکند. پروژهی روش جدید تولید لاینر دانشگاه باث، هزینههای افراد قطع عضو و سازمان بهداشت و سلامت را کاهش و کیفیت زندگی و رضایت اافراد قطع عضو را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانیم:
توسعه بستری متن باز برای سرعت بخشیدن به ساخت پروتزهای پیشرفته
منبع: news-medical
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی) مجاز است»