در این مقاله، با فناوریهای ارتقا بشر (Human Enhancement) و تقویت توانایی های بشری آشنا خواهیم شد. در بخش نخست به فناوریهای نوین الکترونیک زیستی و تقویت حواس پنجگانه و معرفی حواس جدید پرداختیم. در بخش دوم درباره فناوری مربوط به مداخلات مغزی همچون تحریک مغز و افزایش حافظه و هوش صحبت کردیم. در بخش پایانی با فناوریهای بیونیک و اگزواسکلتون به عنوان فناوریهای توانافزا آشنا میشویم. با مجلهی فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید.
۴) بیونیک (Bionic)
Hugh Herr پروفسور دانشگاه MIT و یک علاقهمند به کوهنوردی است که دارای دو پرتز پا است. وی در اثر سرمازدگی دوپای خود را از زانو از دست داد. این سانحه مانع ادامهی کوهنوردی و صخرهنوردی او نشد بلکه آغازی برای ورود او به حوزهی بیومکانیک شد. هیوهرهماکنون سرپرست مرکز Extreme Bionics در موسسه فناوری ماساچوست است. این مرکز نه تنها بر حوزهی مکانیک پروتزها و بریسها تمرکز دارد بلکه بر فناوریهای عصبی نیز کار میکنند.
نکتهی قابل تامل این است که هیوهر در کوهنوردی و صخرهنوردی برتر از کوهنوردان و صخرهنوردان با اندامهای طبیعی عمل میکند. او مسیرهای صعودی را طی کرده است که کوهنوردان حرفهای سالم قادر به انجام آن نیستند. به نظر میرسد زمان برتری ورزشکاران پارالمپیک بر ورزشکاران حرفهای المپیک فرارسیده است.
اسکار پیستوریوس (Oscar Pistorius) سریعترین انسان بدون پای دوندهی دوی سرعت است. او با یک پای مصنوعی ساخته شده از فیبر کربن قابل انعطاف و تیغهمانند معروف به چیتا، بارها رکوردهای جهانی دوی پارالمپیک را شکسته است. او با کسب مدال نقره دوی ۴۰۰ متر قهرمانی دو و میدانی آفریقای جنوبی، در سال ۲۰۰۷ راه خود را به مسابقات ورزشکاران سالم باز کرد. او نخستین ورزشکار قطع عضوی بود که توانست در بازیهای المپیک ۲۰۱۲ لندن شرکت کند.
Marcus Rehm ورزشکار پرش طول پارالمپیک یک پای مصنوعی دارد. او توانسته است قهرمان مسابقات کشوری و نامزد مسابقات قهرمانی اروپا شود. هرچند مقامات ورزشی آلمان اجازهی ادامهی چنین روندی را ندادند. آنها این نوع رقابت را غیرعادلانه میدانستند.
آیا روزی خواهد رسید که افرادی بخواهند اندام طبیعی خود را با اندام مصنوعی جایگزین کنند؟
Samantha Payne بنیانگذار شرکت Open Bionics براین باور است، روزی خواهد رسید که اندامهای مصنوعی بر اندامهای زیستی برتری خواهد داشت. این شرکت برای کودکان پروتزهای به صرفه طراحی میکند. وی در مصاحبهای بیان کرد بدن انسان پیچیدگی بسیاری دارد. جایگزین کردن اندام مصنوعی با قدرت و مهارت و حس لامسهی دست طبیعی انسان، کاری بسیار دشوار است. اما سرانجام این کار به نتیجه خواهد رسید.
Jason Barnes نیز در اثر سانحهای دست خود را از دست داد. با اینکه علاقهی بسیاری به موسیقی داشت دیگر نتوانست ساز درام بزند. مؤسسه فناوری جورجیا برای او پروتز دستی طراحی کرد که بتواند دوباره ساز بزند.
۵) اسکلت بیرونی
اسکلت بیرونی با هدف پشتیبانی یا بهبود حرکتی کل بدن یا اندام خاصی طراحی میشود. شاید اندام همچنان باقی باشند اما کنترل اندام توسط شخص بیمار امکانپذیر نباشد. از کاربردهای اسکلت بیرونی میتوان بازیابی عملکرد بدن و یا تقویت عملکرد بدن در کاربردهای همچون نظامی زا نام برد.
اسکلت بیرونی پزشکی : ضایعهی نخاعی
برخی از افراد به دلیل ضایعهی نخاعی نمیتوانند اندام خود را حرکت دهند. فناوری اسکلت بیرونی برای اینگونه افراد توسعه مییابد. Ruben de Sain در اثر تصادف موتورسیکلت دچار ضایعهی نخاعی شد. با کمک یک کارزار سرمایهگذاری جمعی او توانست یک اسکلت بیرونی برای خود داشته باشد. دانشگاه فنی دلفت (Delft) در زمینهی اسکلت بیرونی فعالیت دارد. یکی از پروژههای معروف این دانشگاه Project March نام دارد.
اسکلت بیرونی صنعتی
بسیاری از شکرتها و سازمانها با هدف تقویت عملکرد نیروی کار خود از اگزواسکلتون بهره میبرند. شرکت بزرگ آمازون در بخش انبارها، از یک لباس رباتیک به نام Robotic Tech Vest اسفاده میکند. جلیقهی رباتیک دارای حسگرهای متنوعی است و با رباتهای انباردار در تعامل است تا از برخورد ربات با نیروی کار انسانی جلوگیری کند.
شرکت خودروسازی فورد نیز از اسکلت بیرونی در جهت پشتیبانی از نیروی کار در بخش مونتاژ خودرو استفاده میکند. این شرکت از لباس رباتیک شرکت Ekso Bionics بهره برده و کاربر با پوشیدن آن تا ۷٫۵ کیلوگرم بیشتر تحمل حمل بار را پیدا میکند. در نیروی دریای هلند نیز جلیقهی Laevo برای کاهش فشار بر کمر به کار میرود.
اسکلت بیرونی نظامی
دارپا آژانس نوآوری ارتش آمریکا، با همکاری لاکهید مارتین، در جهت پشتیبانی از سربازان در حمل تجهیزات سنگین لباس رباتیک طراحی میکند.
ترکیب BCI و اگزواسکلتون
با ترکیب الکترونیک زیستی و پروتز و فناوری عصبی تلاش میشود سیگنالهای مغزی را تفسیر کنند. هماکنون رابطهای ذهن-رایانه BCI به خوبی به افراد ناتوان حرکتیدر حرکت کردن یا ارتباط برقرار کردن کمک میکند.
بیشتر بخوانیم:
>>فناوری های تقویت توانایی های فیزیکی و ذهنی بشر (بخش نخست)
>>فناوری های تقویت توانایی های فیزیکی و ذهنی بشر (بخش دوم)
>>پروتزهای مخصوص دو و حواشی آن
منبع:superhumantalks
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی) مجاز است»