در مقالههای متنوعی درمورد رقابت انسان و ماشین در آینده صحبت شده است. آیا رباتهای دارای هوش مصنوعی شغل ما را خواهند گرفت؟ آیا آنها باهوشتر از ما خواهند بود؟ تجربههای پیشین به ما چه میگویند؟
نویسنده: برناردمار (Bernard Marr)*
پیشبینی آینده در مورد تقابل انسان و ماشین در آینده در هالهای از ابهام است و نمیتوان در مورد آن با قطعیت صحبت کرد. با این حال ما میتوانیم به جای تلاش برای پیشبینی اینکه کدام یک برنده میشوند، درباره تعامل انسان و ماشین بهگونهای که بهترین نتیجه را داشته باشد فکر کنیم. مثال جالب در اینباره بازی شطرنج است. از شکست استاد بزرگ شطرنج توسط رایانه Deep Blue شرکت IBM مدتزمان زیادی میگذرد اما اخیرا گروههای متشکل از انسان و رباتهای هوشمصنوعی توانستهاند گروههای فقط انسانی و یا فقط ماشینی را شکست دهند.
در سال ۲۰۰۵، تارنمای بازی آنلاین شطرنج Playchess.com میزبان یک مسابقه آزاد بود. در این مسابقه هر کسی به صورت گروهی میتوانست با رایانه یا افراد دیگر در بازی شطرنج رقابت کند. برنده این مسابقه یک استاد بزرگ شطرنج و یا یک رایانه پیشرفته نبود. بلکه دو نفر از شطرنجبازهای آماتور با استفاده از سه رایانه توانستند نتیجه بهتری از رایانه پیشرفته و یا گروه متشکل از انسان و ماشین به دست آورند. در واقع گروه آماتور و رایانه ترکیبی از شطرنجباز غیرحرفهای و رایانه و پردازش بهبودیافته بود. در حالیکه گروه حرفهای و رایانه شامل رایانه پیشرفته و شطرنجباز حرفهای و پردازش متداول پیشین بود.
این مسابقه، مطالعهای جالب در مورد آینده کار محاسباتی و تحلیلی است. هیچ شکی نیست که انسان در انواع مشخصی از خلاقیت و تفکر انتزاعی بهتر است و ممکن است این برتری برای مدت طولانی ادامه داشته باشد. این درحالی است که رایانهها در جزییات و تجزیه و تحلیل پیچیده برتری دارند. اما ترکیب تفکر انتزاعی و خلاقیت انسان همراه با توانایی تجزیه و تحلیل رایانه، توان محرکی برای حل مسائل مشکل خواهد شد. در مجله علم، پژوهشگران دانشگاه کرنل (Cornell University) و موسسه محاسبات انسانی (Human Computation Institute) ایده منحصربه فرد «محاسبات انسانی» را ارائه کردند.
بهطور مختصر، محاسبات انسانی که به عنوان «جمعسپاری» یا «محاسبات جمعی» نیز شناحته میشود یک وظیفه محاسباتی یا تجزیه و تحلیل است که به صورت وظایف خرد به افراد مختلف بسیاری سپرده میشود و دادهها بعدا به وسیله یک رایانه جمعآوری می شوند. نتایج به دست آمده نسبت به کار مجزای انسان یا رایانه، بهتر هستند.
reCAPTCHA مثالی از تعامل انسان و ربات
ویژگی امنیتی reCAPTCHA شرکت گوگل یک مثال رایج در این زمینه است. تارنماها از ابزار reCAPTCHA برای مقابله با رباتهای مخرب استفاده میکنند و از بازدیدکنندگان خود میخواهند که عددی را از یک تصویر (که اغلب پلاک بر روی ساختمانها می باشد) وارد کنند که رباتها قادر به خواندن آن اعداد نمی باشند. سپس گوگل از پاسخها برای جمعآوری اطلاعات و پیداکردن بینش از همه کاربران استفاده میکند تا نقشهها و توابع دیدخیابانی را بهبود دهد.
تعامل انسان و ربات برای درمان آلزایمر
پژوهشگران بیماری آلزایمر دانشگاه کرنل از یک ابزار تعاملی در تارنمای خودشان (WeCureAlz.com) استفاده میکنند که در آن کاربران با انجام یک بازی در تجزیه و تحلیل دادهها کمک خواهند کرد. سرپرست این گروه پژوهشی بر این باور است که با کمک افراد عادی برای تحلیل دادهها از طریق یک بازی آنلاین ساده که هرکسی می تواند آن را بازی کند میتوانند مدتزمان لازم برای کشف راه درمان بیماری آلزایمر را از دههها به چندسال کاهش دهند.
تعامل انسان و ربات : خلق هوش فرا انسانی
رایانهها از یک ماشین ساده به ماشینهای یادگیری تبدیل میشوند، این خطر احساس میشود که ماشینها جای انسانها را بگیرند. اما از دیدگاه من ماشینهای یادگیری، به انسانها در انطباق با تغییرات سریع مسائل و محیطها و سیستمها کمک خواهند کرد. انسانها همچنان به ارائه خلاقیت و ابتکار خود ادامه میدهند که رایانهها توانایی چنین کاری را ندارند.
پژوهشگران براین باورند که گروههای ترکیبی هوشمصنوعی و انسان ممکن است بتوانند بحرانیترین و پیچیدهترین مسائل دنیا را مانند تغییرات آب و هوایی، حافظت و توزیع منابع، کنترل بیماریها، و حتی پرورش صلح جهانی یا حل مشکلات جغرافیایی-سیاسی کمک کنند.
دیگر سوال این نیست که چه کسی در این رقابت برنده میشود: انسان یا ماشین؟ در عوض باید این پرسش بیان شود که چگونه انسان و ماشین با هم کار کنند تا بزرگترین مشکلات جهان را از طریق راههای کاملا نوآورانه و جدید حل کنند؟
* برناردمار (Bernard Marr) یک نویسنده با کتابهای پرفروش و سخنران کلیدی بسیاری از همایشهاست. نام کتاب جدید او «کلاندادهها در عمل: چگونه ۴۵ شرکت موفق از تحلیل کلان داده برای ارائه نتایج فوقالعاده خود استفاده میکنند. (Big Data in Practice: How 45 Successful Companies Used Big Data Analytics to Deliver Extraordinary Results)» است.
منبع: Forbes