آدام زردا (Adam Zerda) پژوهشگر دانشگاه استنفورد فناوری بسیار جدید تصویربرداری پزشکی را توسعه میدهد که با تزریق ذرات بسیار ریز طلا به بدن سلولهای سرطانی را آشکار میکند. او امید دارد که بتواند با این روش تصویربرداری، کوچکترین تومورهای سرطانی را به جراحان برای برداشتن آنها نشان دهد. با مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید تا با آخرین پیشرفتهای درمان سرطان آشنا شوید.
در سال ۲۰۰۳ کنگره آمریکا و موسسه ملی سرطان اعلام کرد: «ما علیه سرطان اعلام جنگ میکنیم و تا سال ۲۰۱۵ در این نبرد پیروز خواهیم شد.» این گفته عملی نشده است اما چرا هنوز نتوانستهایم سرطان را شکست دهیم؟ آدام زردا اعتقاد دارد که ما با سرطان به صورت کورکورانه میجنگیم برای همین نمیتوانیم در این مبارزه برنده شویم.
او داستانی را درباره یکی از دوستان خود به نام اهود تعریف میکند. تشخیص داده شد که اهود مبتلا به سرطان مغز است و پزشکان به او گفتند تنها ۱۲ ماه فرصت دارد. آنها در این ۱۲ ماه باید درمانی پیدا میکردند. هزاران روش درمانی وجود داشت اما پزشکان نمیدانستند کدام درمان موثر است. در طی چند ماه درمانهای متفاوتی روی او انجام دادند ولی متاسفانه هیچکدام موفقیتآمیز نبود.
آدام به خاطر این اتفاق به این فکر افتاد که روش موثری برای درمان سرطان پیدا کند. به نظر او روشهای انجام شده بهترین گزینهها نبودند که پزشکان به اهود پیشنهاد داده بودند. ما در زمینه سرطان آنقدرها هم خوب عمل نمیکنیم و موفق نیستیم.
نمودار زیر آمار مرگ و میر زنان در اثر سرطان را از سال ۱۹۳۰ تا ۲۰۰۵ نشان میدهد. با توجه به نمودار از سال ۱۹۳۰ تاکنون اوضاع سرطان خیلی تغییر نکرده است. سرطان ریه به خاطر افزایش استعمال سیگار در حال افزایش است. سرطان معده کاهش یافته است. علت اینکه سرطان معده کاهش یافته اختراع یخچال است و به خاطر پیشرفتهای پزشکی نیست. با یخچال دیگر مردم گوشت فاسد نمیخورند.
امروزه برای بیماران مبتلا به سرطان مغز تصویربرداری پزشکی جدید را انجام میدهند. تصویر زیر یک پت/سیتی اسکن است که سیتی اسکن جای استخوانها و پت اسکن جای تومور را نشان میدهد. به بیمار میلیاردها مولکول قند تزریق میشود. آنها در سراسر بدن پخش میشوند. به مولکول قند یک نشان چسبیده که نشان میدهد در کجای بدن قرار دارد. مولکلولهای قند به دنبال سلولهایی که شیفته قند هستند میروند. برای نمونه قلب و یا مثانه عضوهایی از بدن هستند که در تصویر روشن شده است. قلب به قند زیادی نیاز دارد. مثانه قند را از بدن دفع میکند. دیگر نقاط روشن در تصویر تومور هستند که قند زیادی جذب میکنند.
این روش فوقالعاده است و برای نخستین بار به پزشکان اجازه میدهد که بدون نمونهبرداری و روشهای تهاجمی، داخل بدن را ببینید. در هر کدام از تومورهای کوچک در تصویر حدود ۱۰۰ میلیون سلول سرطانی وجود دارد. در واقع برای تشخیص تومور سرطانی با این روش نیاز به ۱۰۰ میلیون سلول سرطانی است.
با این حال برای درمان موثر سرطان باید تومور و سلولهای سرطانی حاکثر ۱۰۰۰ سلول باشند. یعنی با استفاده از مولکولهای قند هنوز راه زیادی در پیش داریم تا به این مرحله برسیم.
در مورد سرطان مغز جراح مغز باید تومور سرطانی را به طول کامل بردارد اما با دو چالش روبرو است. سلولهای سرطانی مغز و سلولهای سالم شباهت زیادی دارند. پس از برداشتن تومور باید مطمئن شود همه سلولهای سرطانی را برداشته است و سلول سرطانی در پایان عمل جراحی در مغز باقی نمانده باشد. بنابراین جراح باید تصمیم بگیرد که تا همین مرحله کافی است یا بخش بیشتری از مغز را بردارد؟
در همین راستا به جای مولکولهای قند از ذرات خیلی ریز طلا استفاده میشود. چند میلیارد ذرات طلا به بدن بیمار تزریق میشود تا در سراسر بدن پخش شود. درصورتی که سلولی سرطانی باشد این ذرات به آن میچسبند و تومور را مشخص میکنند. این روش کمک میکند که جراحان مغز دیگر به بخش سالم مغز دست نزنند.
بقای تومور بسیار مهم هستند. اگر سلولهای سرطانی در بدن باقی بمانند دوباره رشد میکنند. دلیل اینکه ۸۰ تا ۹۰ درصد جراحیهای سرطان مغز با شکست مواجه میشود همین است.
اکنون هدف آدام در آزمایشگاه استنفورد از تصویربرداری پزشکی، نگریستن به تک تک نقاط بدن به صورت جداگانه است. چنین روندی به آنها امکان میدهد که تومورها را در مراحل زودتر شناسایی کنند و بردارند.
هنوز فاصله بسیار زیادی تا پیروزی در برابر سرطان وجود دارد اما دست کم امیدواریم که با فنون بهتری در تصویربرداری پزشکی را پیش میگیریم تا سرطان را شناسایی کنیم.
در مورد تشخیص و درمان سرطان بیشتر بخوانید:
>>تشخیص و درمان سرطان با نانو ذرات زیست سازگار سیلیسیم
منبع: TED
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی) مجاز است.»