پژوهشگران دانشگاه پیتسبرگ و دانشگاه کارنگی‌ملون در Nature Medicine گزارش دادند یک فناوری عصبی که نخاع را تحریک می‌کند به سرعت تحرک بازو و دست را بهبود می‌بخشد. این فناوری به افراد مبتلا به سکته مغزی متوسط تا شدید این امکان را می‌دهد تا فعالیت‌های عادی روزانه خود را راحت‌تر انجام دهند. با مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید.

تحریک الکتریکی نخاع

یک جفت الکترود فلزی نازک شبیه رشته‌های اسپاگتی که در امتداد گردن کاشته شده‌اند با مدارهای عصبی دست نخورده درگیر می‌شوند و به بیماران سکته مغزی اجازه می‌دهند مشت خود را به طور کامل باز و بسته کنند، بازوی خود را بالای سر خود ببرند یا از چنگال و چاقو برای بریدن استیک استفاده کنند.

Marco Capogrosso، دکترای تخصصی و استادیار جراحی مغز و اعصاب در پیتسبرگ، می‌گوید: «ما فهمیدیم تحریک الکتریکی نواحی خاص نخاع به بیماران امکان می‌دهد بازوی خود را به گونه‌ای حرکت دهند که بدون تحریک قادر به انجام آن نیستند. جالب‌تر از آن، متوجه شدیم که پس از چند هفته استفاده، برخی از این پیشرفت‌ها دوام می‌آورند. این راه‌های هیجان انگیزی برای آینده درمان‌های سکته مغزی نشان می‌دهد».

«به لطف سال‌ها پژوهش‌های پیش‌بالینی، ما یک دستورالعمل تحریک عملی و با کاربرد آسان ایجاد کرده‌ایم که با فناوری‌های بالینی مورد تأیید FDA تطبیق می‌یابد. و به سرعت از آزمایشگاه به درمانگاه منتقل می‌شود».

سکته مغزی و از دست رفتن استقلال

وقتی صحبت از سکته مغزی به میان می‌آید، پزشکان آینده تلخی را پیش‌بینی می‌کنند. در سطح جهان، یک چهارم بزرگسالان بالای 25 سال در طول زندگی خود دچار سکته مغزی می‌شوند و 75 درصد از این افراد دچار نقص‌های پایدار در کنترل حرکتی بازو و دست خود می‌شوند. شدت بالای این نقص‌ها، استقلال فیزیکی بیماران را محدود می‌کند.

در حال حاضر، هیچ درمانی برای فلجی در مرحله مزمن سکته مغزی مؤثر نیست که حدود شش ماه پس از وقوع سکته آغاز می‌شود. به گفته پژوهشگران، فناوری جدید امید را به این بیماران باز می‌گرداند.

Elvira Pirondini، استادیار طب فیزیکی و توانبخشی در پیتسبرگ و یکی از نویسندگان ارشد این پژوهش، گفت: «ایجاد راهکارهای مؤثر توانبخشی عصبی برای افرادی که پس از سکته دچار اختلال حرکتی می‌شوند، ضروری‌ می‌شود. حتی کسری‌های خفیف ناشی از سکته مغزی می‌تواند افراد را از زندگی اجتماعی و حرفه‌ای منزوی کند و بسیار ناتوان‌کننده باشد. به‌ویژه اختلالات حرکتی در بازو و دست که فعالیت‌های ساده روزمره مانند نوشتن، غذا خوردن و لباس پوشیدن را با مشکل مواجه می‌کند».

روش کار

فناوری تحریک طناب نخاعی از مجموعه‌ای از الکترودها استفاده می‌کند که روی سطح نخاع قرار می‌گیرند تا پالس‌های الکتریکی را تحویل دهند و سلول‌های عصبی داخل نخاع را فعال کنند. این فناوری در حال حاضر برای درمان دردهای با درجه بالا و مداوم استفاده می‌شود. افزون بر این، چندین گروه پژوهشی در سراسر جهان نشان داده‌اند که می‌توان از تحریک طناب نخاعی برای بازگرداندن حرکت به پاها پس از آسیب نخاعی استفاده کرد.

اما مهارت منحصر به فرد دست انسان، همراه با دامنه وسیع حرکت بازو در شانه و پیچیدگی سیگنال‌های عصبی کنترل کننده بازو و دست، مجموعه‌ای از چالش‌ها را به همراه دارد.

پس از سال‌ها مطالعات پیش‌بالینی گسترده شامل مدل‌سازی رایانه‌ای و آزمایش حیوانی در میمون‌های ماکاک مبتلا به فلج جزئی بازو، پژوهشگران اجازه آزمایش این درمان بهینه‌شده را روی انسان کسب کردند.

عصب‌های بازو و دست سیگنال‌هایی را به نورون‌های حرکتی در نخاع می‌فرستند که عضلات اندام را کنترل می‌کنند. با تحریک این عصب‌ها، می‌توانیم فعالیت ماهیچه‌هایی را که در اثر سکته مغزی ضعیف شده‌اند، تقویت کنیم. نکته مهم این است که بیمار کنترل کامل حرکات خود را حفظ می‌کند. این تحریک، کمکی است و تنها زمانی که بیماران سعی در حرکت دارند، فعال شدن عضلات را تقویت می‌کند.

نتایج

در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها برای بیماران ویژه، تحریک شرکت‌کنندگان را قادر می‌سازد تا کارهایی با پیچیدگی‌های مختلف انجام دهند. از حرکت دادن یک استوانه فلزی توخالی گرفته تا گرفتن اشیاء معمولی خانگی و باز کردن قفل. ارزیابی‌های بالینی نشان داد تحریک ریشه‌های عصبی گردنی بلافاصله قدرت، دامنه حرکت و عملکرد بازو و دست را بهبود می‌بخشد.

به طور غیرمنتظره‌ای، به نظر می‌رسد اثرات تحریک طولانی‌تر است از آنچه دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند. و حتی پس از برداشتن دستگاه نیز ادامه داشت. پس می‌توان از آن به عنوان یک روش کمکی و ترمیمی برای بهبود اندام فوقانی استفاده کرد. در واقع، اثرات فوری تحريك، امكان اجراي تمرينات بدني شديد را فراهم مي‌كند. كه به نوبه خود مي‌تواند در غياب تحريك منجر به بهبودهاي بلندمدت‌تر شود.

در حرکت رو به جلو، پژوهشگران همچنان به ثبت‌نام شرکت‌کنندگان در کارآزمایی ادامه می‌دهند تا بفهمند کدام بیماران سکته مغزی می‌توانند از این درمان بیشتر سود ببرند. و چگونه دستورالعمل‌های تحریک را برای سطوح مختلف بهینه کنند.

>> آیا تحریک مغز و عصب ها میتواند حرکت را بازیابی کند؟

>> تحریک اپیدورال چیست و چه کاربردی دارد؟

منبع: medicalxpress.com

«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»