در مقالهی پیش رو از مجلهی فناوریهای توان افزا و پوشیدنی به مرور فناوریهای پزشکی برتر که توسط Medgadget معرفی شده است میپردازیم. این فناوریها با در نظر گرفتن نوآوری محصول مورد نظر، جایگاه احتمالی آن در علوم پزشکی و اهمیت کلینیکی فناوری انتخاب شدهاند. یکی دیگر از معیارهای انتخاب میزان جابهجایی مرزهای پزشکی توسط این فناوری ها است. آنچه مهم است بهبود خدمات پزشکی به کمک این فناوریها است.
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
واقعیت مجازی و واقیعت افزوده راههای جدیدی برای برهمکنش با بیمار معرفی نمودهاند. به کارگیری سرپوش واقعیت مجازی Microsoft HoloLens توسط پزشکان کالج سلطنتی لندن دروصل کردن مجدد رگهای خونی مفید بوده است. Alder Hey بیمارستانی درانگلستان است که از این فناوری در حین جراحی کودکان استفاده نموده است. به کمک HoloLens پزشکان اطلاعات پزشکی بیماران مانند عکسها و آزمایشها را در حین جراحی مرور مینمایند. سرپوش واقعیت مجازی امکان مرور اطلاعات بدون روی بازگرادانیدن از بیمار را فراهم میکند.
به کارگیری رباتها و هدایت آنها از راه دور در ترکیب با واقعیت افزوده در کمک رسانی به آسیب دیدگان مفید است. به کارگیری میکروسکوپ جراحی واقعیت افزودهی Lecia GLOW800 نیز در برداشتن تومورهای سرطانی کمک شایانی است. با این فناوری میتوان مکانها مناسب را علامت زد که جراحی را به مراتب سادهتر میسازد.
درمان دارویی
تا چند سال پیش درمانی دارویی به معنای مصرف قرصهای مناسب بود. امروزه اما این درمان دانشی مهم و درحال توسعه است. این علم به مطالعهی روشهای مختلف انتقال دارو در بدن و رسانیدن آن به محل بیماری میپردازد. پژوهشگران به کمک پیشرفتهای حاصل شده میتوانند بیماریهای صعبالعلاج را مداوا نمایند.
پژوهشگران MIT قرصی ابداع کردهاند که از طریق بلوتوث تغذیه میشود. این قرص تا یکماه در معدهی فرد مانده و در هنگام نیاز دارو ترشح مینماید. در نهایت این قرص متلاشی شده و از بدون بر جای گذاشتن اثری از خود از بدن خارج میشود.
گرفتگی عروق قلب نیر به کمک دارو درمان میشود. یک روش استفاده از این داروها تزریق دارو است که سبب انتقال دارو در کل بدن میشود. پژوهشگران آمریکایی و ایرلندی دستگاهی ساختهاند که برای انتقال مستقیم دارو به قلب مفید است. یک سر این دستگاه به قلب متصل میشود و سر دیگر قسمتی روی پوست است که به عنوان محل تزریق استفاده میشود. برای وارد کردن دارو به این دستگاه میتوان از یک سرنگ استفاده نمود.
همانند قلب، چشم نیز به شکلهای مختلف از خود محافظت میکند. چشم انسان لایههای حفاظتی بسیاری دارد و هر مادهای که روی سطح چشم بنشیند شسته میشود. فناوری EyeGate برای انتقال داروهای یونیزه شده به کمک جریان الکتریکی کنترل شده به داخل چشم استفاده میشود. این دستگاه دو الکترود دارد که یکی از آنها روی پیشانی قرار میگیرد و دیگری به دستگاه متصل میشود.
هوش مصنوعی و تشخیص بیماری
انتظار میرود به کارگیری هوش مصنوعی بتواند کمبود نیروی متخصص را تا حدودی جبران کند. در قسمتهای مختلف علم پزشکی مانند آسیبشناسی، عکسبرداری و چشمپزشکی کمبود نیروی کار رو به افزایش است. در سال جاری FDA مهر تائیدی بر نخستین دستگاه هوشمندی زد که میتواند برای تشخیص بیماری ها به کار رود. این دستگاه با نام IDx-DR میتواند عارضهی رتینوپاتی دیابتی را تشخیص دهد. این عارضه به علت تغییراتی در رگهای خونی بیماران دیابیتی رخ میدهد و سبب مشکلاتی در بینایی فرد میشود.
این دستگاه با تشخیص هر چه سریعتر بیماری به روند درمان کمک میکند ولی جایگزین پزشکان نمیشود. دستگاه IDx-DR در مرور تصاویر و مطالعهی وضعیت به پزشک کمک میکند.
لنزهای تماسی و بینایی چشم
در حوزهی مراقبت از چشم پیشرفتهای بسیاری در حال وقوع است. لنزهای تماسی نوع Transition مدتی است که وارد بازار شدهاند. این لنزها باید در مجاورت نور زیاد تغییر رنگ داده وتیره شوند. لنزهای تماسی Johnson & Johnsonنخستین لنزهای تماسی هستند که به صورت خودکار در محیطهای روشن تیره میشوند.
پژوهشگران کرهی چنوبی برای نخستین بار لنزهایی ساختند که میتواند فشار درون بافتی و میزان گلوکز اشک را اندازه گیری نماید. این لنزها راحت، نرم و شفاف هستند. در ساختار این لنزها از گرافین و نانو لولههای کربنی استفاده شده است. این فناوری همچنان در حال توسعه است چراکه میزان گلوکز اشک انسان دقیقا میزان قند خون را نشان نمیدهد. با این وجود این فناوری اندازهگیری پارامترهای سلامت به کمک لنزهای تماسی را ممکن ساخته است.
پزوهشگران دانشگاه Purdue نیز موفق به ارائهی لنزی تماسی شدند که PH، گلوکز و لاکتات را در اشک چشم اندازهگیری مینماید. در این لنزها از حسگرهایی به شکل لایهی نازک بهره گرفته شده است. این دستگاه تجاری سازی شده است.عنبیهی مصنوعی نیز یکی دیگر از تحولات چشم پزشکی بوده است.این عنبیه توسط شرکت HumanOptics معرفی شد. این محصول انعطافپذیر در واقع یک لایهی نازک سیلیکنی است که تا شده و با ایجاد یک شکاف باریک در چشم جای میگیرد. سپس در محل از هم گشوده میشود. آزمایش این دستگاه موثر بودن آن در مداوای بیماران مبتلا به بیماریهای عنبیه را تائید میکند.
یکی دیگر از پیشرفتهای مهم چشمپزشکی چاپ سه بعدی قرنیه با کمک سلولهای بنیادی است. این پژوهش توسط دانشمندان Newcastle در بریتانیا انجام شده و میتواند کمبود قرنیهی اهدایی را جبران نماید.
بیشتر بخوانیم:
برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش دوم)
برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش سوم)
مروری بر اخبار پزشکی پاییز ۱۳۹۷
مروری بر اخبار پوشیدنی و پزشکی در تابستان و پاییز ۱۳۹۷(بخش نخست)
منبع: medgadget
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی) مجاز است»