به عقیده‌ی برخی از افراد، فناوری جای ۸۰ درصد از پزشکان را در آینده خواهد گرفت. اما این ادعای درستی نیست. در عوض، فناوری به آنها کمک خواهد کرد تا با تمرکز بیشتری به تخصص خود بپردازند. با به کارگیری فناوری، کارهای تکراری از دوش پزشکان برداشته می‌شود و آنها با قدرت بیشتری به نوآوری و درمان می‌پردازند. علاوه بر اینکه به کارگیری فناوری باعث بهبود برخی از تخصص‌ها می‌شود، دلیلی بر شکوفایی برخی دیگر است. در این مقاله به بررسی برترین تخصصهای پزشکی که از پتانسیل بالایی در توسعه و شکوفایی برخوردارند، می‌پردازیم. برای آشنایی بیشتر با این موضوع با مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید.
۴٫ چشم پزشکی
حتی اگر شرکت‌های Google و Novartis پروژه لنزهای تماسی حساس به گلوکز را متوقف کنند، باز هم چشم اندازهای بسیاری در مورد چشم پزشکی وجود خواهد داشت. در حقیقت، این تخصص پزشکی در آینده‌ای نزدیک، فناوری‌های علمی تخیلی را به واقعیت تبدیل میکند.
پیش از این ایمپلنت‌های شبکیه و چشم‌های بیولوژیکی وجود داشته‌اند و بینایی را به افراد نابینا بازمی‌گرداندند. اولین عمل جراحی چشم‌های بیولوژیکی، در سال ۲۰۱۵ بر روی فردی که از بیماری age-related macular degeneration (یک وضعیت پزشکی است که ممکن است منجر به تاری یا عدم دید در مرکز میدان بینایی شود)، رنج می‌برد، انجام شد و در پایان بینایی او بهبود یافت. همچنین در سال گذشته، بینایی ۶ فرد نابینا طی آزمایشی با استفاده از ایمپلنت‌های عصبی، به صورت جزئی بازگشت و به عنوان موردی دیگر، ایمپلنت‌های مغز این امکان را برای محققان اسپانیایی فراهم کرده است که بینایی ابتدایی را به افرادی که دچار toxic optic neuropathy (اختلال در بینایی ناشی از مسموم شدن اعصاب بینایی) شده‌اند، باز گردانند.
CRISPR (خانوادهای از توالی‌های DNA است که در ژنوم‌های ارگانیسم‌های پروکاریوتی وجود دارد) نیز در حوزه‌ی چشم پزشکی موثر بوده است. طی گزارشی در ماه مارس، بیان شد که با استفاده از این روش، بینایی فردی که به صورت ارثی نابینا شده بود، بازگشته است. البته ماه‌ها زمان خواهد برد تا موثر بودن این روش اثبات شود ولی برای میلیون‌ها نفر که از نابینایی رنج میبرند، امیدبخش خواهد بود.
علاوه بر این، حسگرها و برنامه‌های کاربردی گوشی‌های هوشمند که به دوربین گوشی متصل هستند، می‌توانند در تشخیص شرایط چشم افرادی که حتی در مناطق در حال توسعه زندگی می‌کنند نیز اثر بخش باشد. دستگاه Personal Vision Tracker، قادر است میزان نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیک بودن چشم افراد را اندازه گیری کند در حالی که EyeQue، حد بینایی افراد را مشخص می‌سازد.
۵٫ طب ورزشی و توانبخشی
اولین نسل از دستگاه‌های ردیاب‌های فعالیت (activity traking)، تنها بر افرادی که به صورت مرتب ورزش می‌کردند متمرکز بود و فقط اطلاعاتی پایه در مورد عملکرد آنها ارائه می‌داد. امروزه نسل جدیدی از این دستگاه‌ها مانندFitbit Blaze ، Polar H10 و Wahoo در دسترس عموم قرار دارد. پزشکان طب ورزشی، با استفاده از جزئیاتی که در الگوهای حرکتی و نیروهای حاصل از این حرکات بدست می‌آورند، در مورد بهبود عملکرد ورزشکاران تصمیم می‌گیرند.
در آینده‌ای نزدیک، این دستگاه‌ها در بسیاری از لباس‌هایی که به صورت روزانه می‌پوشیم، تعبیه خواهد شد. شرکت HexoSkin، در رابطه با این موضوع یک پیراهن هوشمند طراحی کرده است که با پوشیدن آن می‌توان از طریق حسگرهای تعبیه شده در پیراهن، ضربان قلب، کیفیت تنفس، تعداد قدم‌ها و میزان کالری سوخته شده را اندازه گیری کرد.
اسکلت‌های بیرونی همانند اسکلت درون بدن انسان قادرند عملکردی حفاظتی داشته باشند و در توانبخشی بیماران مبتلا به سکته مغزی یا بیماران آسیب نخاعی، موثر واقع شوند. آخرین تحولات ایجاد شده در این دستگاه‌ها، افراد فلج را قادر می‌سازد تا اسکلت بیرونی را با مغز خود کنترل کنند. اسکلت‌های بیرونی کمک قابل توجهی به پرستاران برای جابجا کردن بیماران مسن می‌کنند و همچنین استفاده از آنها، خستگی ناشی از عمل‌های جراحی را در متخصصان این زمینه کاهش میدهد.
علاوه بر این، شرکت Athletigen Technology Inc، با هدف استفاده از اطلاعات حاصل از DNA برای بهبود عملکرد، سلامتی و ایمنی، با بسیاری از ورزشکاران همکاری میکند. در نهایت با استفاده از نتایج این آزمایشات ژنتیکی، ورزشکاران قادرند برنامه ورزشی و تغذیه خود را به بهترین شکل ممکن بهینه کنند.
۶٫ تومورشناسی
این تخصص راه را برای ساخت داروهای دقیق‌تر و درمان هدفمند هموار میکند. در حال حاضر، متخصصان تومورشناسی، بر اساس پیشینه ژنتیکی بیماران و نوع آرایش مولکولی تومورهای آنها، روش‌های درمانی را تنظیم می‌کنند.
دو عامل تسریع در این فرایند، اندازه گیری نشانگرهای زیستی خون و توالی ژنومها ارزان است. شرکت‌هایی مانند Illumina، در حال توسعه مایع آزمایش میکروسکوپی بافت زنده (fluid biopsies) هستند. این مایع یک آزمایش کننده خون است که می‌تواند انواع سرطان را در همان مراحل نخست شکل گیری مشخص کند. از این طریق پزشکان قادرند در اسرع وقت با فیلتر کردن مولکول‌های سرطان از نمونه‌های خون، بدون جراحی‌های گران قیمت، تومورها را تشخیص داده و تجزیه و تحلیل کنند.
غول‌های فناوری مانند IBM، گوگل و مایکروسافت و همچنین مجموعه‌ای از کسب و کارهای نوپا در حال یافتن راه حلی با استفاده از هوش مصنوعی هستند تا بتوانند انواع سرطان را سریع‌تر از روش‌های سنتی، درمان کنند. کلینیک Mayo، در حال استفاده از هوش مصنوعی IBM Watson Health است تا یک روش درمانی اختصاصی برای بیماران سرطانی، تدوین کند. یک شرکت نوپا مستقر در فیلادلفیا، به نام Oncora Medical، نرم افزاری را توسعه داده‌اند که با استفاده از تصویر برداری و اطلاعات تومورشناسی، به بهبود عملکرد پروسه درمان بیماران کمک میکند.
۷٫ امراض پوستی
پوست انسان، اولین محافظ او در برابر بیماری‌ها است. گذشت زمان، میزان خواب و استرس بر روی آن اثر می‌گذارد. امروزه دیگر نیاز نیست کسی برای ارزیابی پوست خود حضوری به متخصصان پوست مراجعه کند، زیرا برنامه‌های کاربردی گوشی‌های هوشمندی وجود دارند که این وظیفه را برعهده می‌گیرند. SkinVision نمونه‌ا‌ی از آنها است که کاربران با به کارگیری این برنامه می‌توانند خالهای مشکوک روی پوستشان را بررسی کنند و در صورت بررسی تخصصی‌تر آن را برای یک متخصص پوست ارسال نمایند.
دریافت مشاوره آنلاین پزشکی
مورد مشابه دیگر سایت idoc24 است که به کاربران این امکان میدهد تا عکس‌هایی از جوش، زخم یا لکه‌های ایجاد شده بر روی پوستشان ارسال کنند و پس از آن به صورت آنلاین مشاوره پزشکی دریافت کنند. این راه حلی برد برد برای بیماران و متخصصان است زیرا بیماران مجبور نیستند برای مدت طولانی منتظر بمانند و همچنین متخصصان برای ارائه مشاوره‌های پزشکی زمان کمتری را صرف می‌کنند.
در این زمینه می‌توان از مزایای هوش مصنوعی نیز بهره برد. نرم‌افزارهای هوش مصنوعی IBM، قادرند melanoma (یک شکل جدی از سرطان پوست است که در سلول‌هایی به نام ملانوسیت شروع می شود) را با دقت ۷۶ درصد، یعنی ۵/۵ درصد دقیق‌تر از متخصصان پوست، تشخیص دهند.
علاوه بر این، ماشین‌هایی با فناوری بسیار پیشرفته نیز بر روی کار آمده‌اند. در ۲۰۱۷ شرکتی مستقر در نیوجرسی، به نام Canfield Scientific، اولین سامانه نقشه‌برداری از روی پوست را با نام Vectra WB360، طراحی کرد. این سامانه قادر است به صورت ۳۶۰ درجه از تمام پوست بدن عکسبرداری کند و تمام ضایعات موجود بر روی آن را شناسایی کند.
در این راستا، دانشمندان از پیدا کردن روشی برای ترمیم سوختگی پوست غافل نبوده‌اند. به تازگی دانشمندان موسسه پلی تکنیک Rensselaer، روشی را برای چاپ سه بعدی پوست زنده با تمام رگ‌های خونی آن ایجاد کرده‌اند. این پیشرفت برای درمان افرادی که دچار سوختگی یا زخم‌های ناشی از فشار خون و دیابت شده‌اند، موثر است.
بیشتر بخوانیم:
برترین تخصصهای پزشکی با بالاترین پتانسیل در آینده(بخش نخست)
مروری بر اخبار حوزه توان‌افزای بیماری کورونا در فروردین ۱۳۹۹
برترین تخصصهای پزشکی با بالاترین پتانسیل در آینده(بخش سوم)
منبع: medicalfuturist
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است»
