انقلاب صنعتی چهارم، چهارمین دوره اصلی از ابتدای انقلاب صنعتی است. این دوره با ظهور فناوریهای نوین در زمینههای رباتیک، هوش مصنوعی، زنجیره بلوکی، فناوری نانو، پردازش کوانتومی، زیست فناوری، اینترنت اشیا و خودروهای خودران همراه است. این انقلاب، نظام تولید، مدیریت را در هر صنعت و هر کشوری متحول میکند. به طور خلاصه میتوان پیوند دادن دنیای دیجیتال به جنبه فیزیکی صنایع با استفاده از تواناییهای روزافزون اینترنت اشیا و دیگر تکنولوژیها را انقلاب صنعتی چهارم معرفی کرد. با مجلهی فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید.
از موتور بخار تا یکپارچهسازی دادهها
اواخر قرن هجدهم میلادی، موتور بخار نقطه عطف بسیاری از نوآوریهای بخش تولید همچون منسوجات و زغال سنگ و آهن شد. زغال سنگ و آهن در بخش حمل و نقل و راهآهن زیمنه پیشرفت را فراهم کرد. پس از آن الکتریسیته کارآیی خطوط تولید کارخانهها را افزایش داد. افزون بر آهن، تولید فولاد در صنعت ساختمانسازی تغییر بزرگی ایجاد کرد. مهندسان و معماران ساختمانهای بلندی که تا به حال امکان ساخت آن نبود ساختند. با ورود رایانه و فناوری دیجیتال کنترل خودکار صنایع مکانیکی و اتوماسیون به وجود آمد. هماکنون فناوریهای دیجیتال هرچه بیشتر با دنیای فیزیکی ادغام میشود و ارتباط میان ماشینها و انسانها و سازمانها را هموارتر میکند.
همکاری انسان و ماشین
شرکت معروف آنالیز داده GlobalData انقلاب صنعتی چهارم را بهبود تعامل انسان و ماشین در راستای ایجاد پیوند و شفافیت اطلاعات و تصمیمگیری مستقل توصیف میکند. پنج فناوری اصلی که به Industry 4.0 منجر میشود در زیر فهرست شده است :
۱)آنالیز کلان داده (BDA)
۲)اینترنت اشیا صتعتی (IIoT)
۳)پردازش ابری
۴)چاپ سه بعدی
۵)واقعیت افزوده (AR)
فناوریهایی همچون رباتیک، واقعیت مجازی، شبیهسازی، امنیت سایبری، هوش مصنوعی و زنجیره بلوکی نیز به خلق محیط داده محور و خودکار کمک میکنند.
اصطلاحات جدید برای فناوریهای جدید
افزون بر فرصتهای ایجاد شده با دوره جدید صنعتی، اصطلاحات جدیدی نیز تعریف شده است که در ادامه توضیح داده شده است :
-سامانهی فیزیکی مجازی یا سیستم فیزیکی سایبری (CPS) سیستم فیزیکی سایبری مکانیزم کنترل یا نظارت توسط الگوریتمهای مبتنی بر کامپیوتر است و با اینترنت و کاربران آن یکپارچه شده است. نمونههایی از CPS شامل شبکه هوشمند، سامانه خودکار خودرو، نظارت پزشکی، سیستمهای رباتیک و خلبان خودکار است.
-اکوسیستم : ارتباط بالقوه همه جوانب عملیات صنعتی از جمله موجودی فیزیکی (physical inventory) و اجرای فرآیند و مدیریت زنجیره تامین و تدارکات و روابط با مشتری و برنامهزی و بودجه و درآمد را اکوسیستم میگویند.
-اینترنت اشیا ضنعتی (IIoT) : اینترنت اشیا در بستر صنعتی را گویند.
-ارتباط ماشین به ماشین (M2M) : ارتباط میان دو ماشین مستقل با سیم یا به صورت بیسیم را میگویند.
-کارخانه هوشمند (Smart Factory) : کارخانه هوشمند یک سامانه دیجیتالی است که بر تولید هوشمند متکی است. کارخانه هوشمند با استفاده از فناوریهایی مانند هوش مصنوعی (AI)، رباتیک، تجزیه و تحلیل، کلان داده و اینترنت اشیا میتواند اجرا شود. یک کارخانه هوشمند ایده آل به صورت خودکار عمل میکند. ماشین و انسان با یکدیگر در تعامل هستند. بهره وری فرآیند و بازدهی کارکنان با کاهش کارهای تکراری و تمرکز بر وظایف با بهرهوری بالا افزایش مییابد. ویژگیهای کارخانه هوشمند شامل توانایی نظارت شدن (visibility)، تعامل و خودمختاری میشود.
بیشتر بخوانیم:
انقلاب صنعتی چهارم و فناوری های متحول کننده ی سبک زندگی
صنعت یک میلیون دلاری چاپ سه بعدی اعضای بدن
خلق هفت فرصت جدید شغلی با پیشرفت صنعت رباتیک و هوش مصنوعی
منبع: interestingengineering
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توان افزا و پوشیدنی) مجاز است.»