امروزه با توجه به ظهور فناوریهای شگفت انگیز جدید مانند واقعیت مجازی، چاپ سهبعدی یا CRISPR انتظار داریم که انقلابی در حوزهی دندان پزشکی ایجاد شود. تمام نگاه متخصصان به سوی آینده است. در بخش دوم این مقاله از مجلهی فناوریهای توان افزا و پوشیدنی به معرفی سایر فناوریهای دیجیتال در حوزهی بهداشت دهان و دندان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
۵-دستیار طراحی رایانهای و چاپ سهبعدی
طراحی رایانهای (CAD) و تولید رایانهای (CAM) از جمله چاپ سه بعدی، انقلابی در آزمایشگاههای دندان پزشکی ایجاد میکند. این فناوری آزمایشگاهها را به آزمایشگاههایی ارزانتر و موثرتر تبدیل میکند. به شکل سنتی در صورتی که بیمار نیاز به یک روکش دندان داشته باشد، دندان پزشک باید قالب دندان را آماده کند و به وسیلهی آن یک روکش دندان موقت بسازد. سپس منتظر آزمایشگاه دندان پزشکی بماند تا روکش دندان آماده شود. به وسیلهی فناوری CAD/CAM، دندان برای ساختن روکش سوراخ میشود و یک عکس با رایانه از آن گرفته میشود. سپس این عکس به یک دستگاه داده میشود که به کمک آن دندان را میسازد. با چاپ سهبعدی آزمایشگاههای دندان پزشکی محدودیتهای مدل سازی را برطرف میکنند و کسب و کار را رشد میدهند. Stratasys، Envisiontech یا FormLabs چنین راهکارهای پیشرفتهای را ارائه میدهند. در آینده امکان چاپ سفارشهای اختصاصی برای مشتریان، چاپ دندانهای مصنوعی یا دندانهای پرسلان (porcelain teeth) فراهم خواهد شد.
۶-دوربین داخلی دهان و دندان
یکی از بزرگترین ایرادهای صندلی دندان پزشکی زمانی است که بیمار نمیتواند دهان خود را به اندازهی کافی باز کند و پزشک هم نمیتواند حتی به وسیلهی آینه داخل دهان را مشاهده کند. این مسئله هم برای بیمار و هم برای دندان پزشک مشکل ایجاد میکند. دوربینهای داخلی دهان و دندان راه حلی عالی برای رفع این مشکل است. شرکتهای MouthWatch ،Dürrdental و Carestream Dental انواع مختلفی از این دوربینها را معرفی کردهاند. فناوری منحصر به فرد لیزهای مایع دوربین شبیه چشمان انسان کار میکند و تصاویری با وضوح بالا میگیرد.
۷-ترمیم دندان (Dental regeneration)
یکی از حوزههای هیجان انگیز در دندان پزشکی ترمیم دندان و پیشگیری از پوسیدگی است. جایگزینهای بیولوژیکی برای عاج دندان، روشهای درمان دندان پزشکان برای مبارزه با پوسیدگی دندان را تغییر میدهد.
بخش بزرگی از پزشکی ترمیمی (regenerative medicine) در آینده وابسته به تحقیقات سلولهای بنیادی است. با این شرایط آیا امکان رشد دندان در ۵۰ سالگی وجود دارد؟ پژوهشی در حال انجام است که به دنبال منبع سلولهای بنیادی mesenchymal است که قابلیت ایجاد بافت دندان را داشته باشند و بتوان آنها را به آسانی در شرایط آزمایشگاهی رشد داد. در آوریل سال ۲۰۱۶، Newsweek گزارش داد که دانشمندان دانشگاه Nottingham و Harvard مواد ترمیم کنندهی دندان را توسعه دادهاند که به دندان توانایی میدهد تا خود را ترمیم کند. پر کردن دندان با تحریک سلولهای بنیادی باعث رشد عاج دندان میشود و امکان رشد مجدد دندانهایی که آسیب دیدهاند را فراهم میکند.
فراهم شدن این امکان که به جای دندانهای مصنوعی، دندانهای واقعی که توانایی رشد مجدد دارند، تولید کرد، بسیار جذاب خواهد بود.
CRISPR-8
CRISPR یک روش اصلاح ژنوم است که توسط Mother Nature ارائه میشود. پژوهشگران اخیرا پتانسیل بالاقوهی آن را کشف کردهاند.
کاربرد CRISPR در حوزهی دندان پزشکی چیست؟ دندان پزشک کودکان، Roland W. Hansen معتقد است که CRISPR تنها زمانی میتواند مهم باشد که دانش دندان پزشکی قادر به شناسایی ژنهای عفونی در بسیاری از آسیبهای دهان و دندان باشد. اگر آزمایشگاه پژوهشی بتواند بگوید که کدام ژن برای یک اختلال خاص دچار نقص شده است، ممکن است در آیندهای نزدیک یک راه حل CRISPR برای آن نقص بتواند ساختار ژنتیکی ژنوم را تجدید نماید.
این شگفت انگیز است که چگونه هر روز بیش از پیش نوآوریهای تحول آفرین در اختیار بشر قرار میگیرند. نوآوریهایی برای بازیابی سلامتی دهان و دندان بیماران و ارتقای سطح مهارت متخصصان.
بیشتر بخوانید:
>>آینده ی شگفت انگیز دندان پزشکی و بهداشت دهان و دندان(بخش نخست)
منبع: medicalfuturist
استفاده و بازنشر این نوشتار تنها با ذکر لینک منبع و نام «مجلهی فناوریهای توان افزا و پوشیدنی» مجاز است.