نقص عضو به نبود بخشی از پایینتنه و بالاتنه گفته میشود. این نقص میتواند به دلایل مادرزادی یا بر اثر حادثه ایجاد شود. به لطف طراحان حرفهای پروتزها، مشکل نقص عضو از جمله limb difference با وجود پروتز حل خواهد شد. در این مقاله به پروتزهای ورزشی خواهیم پرداخت. نیازی نیست برای هر رشته ورزشی بر پروتزهای تخصصی سرمایهگذاری شود. بسیاری از پروتزهای طراحی شده برای انجام کاهای روزمره در راستای فعالیتهای ورزشی نیز کارآیی دارند. با این وجود برخی از شرکتها به ساخت و توسعه پروتزهای ورزشی میپردازند. با مجلهی فناوریهای توانافزا و پوشیدنی همراه باشید.
تیغههای مخصوص دویدن (Running Blades)
تیغههای کربنی نخستین بار توسط مخترع آمریکایی Van Phillips در دهه ۷۰ به طور خاص برای فعالیت ورزشی ساخته شد. این نوآوری موج جدیدی از طراحی اندام مصنوعی مختص ورزش را ایجاد کرد. با پروتزهای مناسبتر، افراد دارای نقص عضو میتوانند زندگی فعالانهتری داشته باشند. ون فیلیپس به جای تقلید از استخوانهای انسان، تلاش کرد بر پروتزی جایگزین رباطها و تاندونهای اندام قطع عضو متمرکز شود.
تیغههای مخصوص دویدن از ۸۰ لایهی کربنی فشرده تشکیل میشوند که سختتر از فولاد است. با این حال توانایی جایگزینی خاصیت ارتجاعی و نوسان حالت دویدن را دارد. تیغههای مخصوص نه تنها برای دویدن بلکه برای رشته ورزشی بسکتبال و بیسبال نیز مناسب است.
پروتز مخصوص شنا
پروتزهای پا مختص شنا به گونهای طراحی میشوند که تعادل کاربر را حفظ کنند. با این وجود، حتی اگر پروتز ضدآب باشند به این معنی نیست که در آب آسیب نمیبینند و در برابر آب مقاوم هستند. یکی از روشهای مقرون به صرفه استفاده از محافظهای پروتز در برابر رطوبت و آب است.
اندام مصنوعی کوهنوردی
Hugh Herr کوهنورد و صخره نورد حرفهای که دو پای خود را تا زیر زانو از دست داد، مصمم بود بار دیگر کوهنوردی را پس از قطع عضو تجربه کند. بنابراین، پروتزی را طراحی کرد. هماکنون او در گروه مکاترونیک دانشگاه MIT مشغول نوآوری و توسعهی انواع پروتزها است. امروزه پروتزهای بالاتنه و پایینتنه مناسب بالارفتن و صعود وجود دارد. افراد داری قطع عضو بالاتنه میتوانند از اتصالات قلابمانند در راستای انطباق با زوایا و لبهها استفاده کنند.
پروتزهای قایقرانی و پدال زنی
اتصالات مناسب اندام بالاتنه برای پدال زدن و قایقرانی ساخته شده است. قلابها اجازه میدهند که بتوان به آسانی در آب با قایق حرکت کرد.
پروتز اسکی و اسنوبورد
پروتزهای اسکی با انعطاف پذیری و کشش مناسب این ورزش ساخته میشوند. این اندام مصنوعی برای ورزشهای آبی مثل اسکی روی آب مناسب است. به گونهای طراحی شدهاند که به راحتی در کفش اسکی راحت باشند.
اندام مصنوعی مخصوص بسکتبال و والیبال
پروتز بسکتبال برای نقص عضو بالاتنه به گونه ای طراحی شدهاند که شکل و و اندازه توپ را تحمل میکند و امکان دریبل کردن را به ورزشکار میدهد. افزون بر این پروتز والیبال اجرای همه حرکات بازی را امکان پذیر میکند.
بیشتر بخوانیم:
>>بازی های المپیک جوانان ۲۰۲۰ : فرصتی بی نظیر برای آزمایش فناوری های ورزشی
>>چشم انداز کاربرد های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در آینده
منبع: amputee-coalition
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوریهای توانافزا و پوشیدنی) مجاز است»