در مقاله‌ی پیش رو از مجله‌ی فناوری‌های توان افزا و پوشیدنی به مرور فناوری‌های پزشکی برتر که توسط Medgadget معرفی شده است می‌پردازیم. این فناوری‌ها با در نظر گرفتن نوآوری محصول مورد نظر، جایگاه احتمالی آن در علوم پزشکی و اهمیت کلینیکی فناوری انتخاب شده‌اند. یکی دیگر از معیارهای انتخاب میزان جابه‌جایی مرزهای پزشکی توسط این فناوری ها است. آن‌چه مهم است بهبود خدمات پزشکی به کمک این فناوری‌ها است.

تصویر برداری و ریزبینی یا Microscopy

یکی از مراحل مهم تشخیص بیماری تصویربرداری است. با مشاهده‌ی آن‌چه در بدن رخ می‌دهد می‌توان بیماری‌هایی که تشخیص آن‌ها پیش‌تر دشوار بود را به سهولت شناسایی کرد. سال گذشته پیشرفت‌های مهمی در این زمینه حاصل شده است.

اسکنر MRI شرکت Philips برای خنک نگه داشتن آهنرباهای خود از گاز هلیم استفاده نمی‌کند. گاز هلیم نایاب نیست اما ذخیره سازی آن مسائل خاص خود را دارد. برخی از مهندسین و دانشمندان علاقمند به استفاده از دستگاه‌های بدون هلیم هستند. این مباحث به لحاظ امنیتی و کاربردی اهمیت دارند.

در صورتیکه گاز هلیم پیرامون آهنرباهای دستگاه MRI از محفظه‌ی مربوطه خارج شوند، دمای پیرامون سیم‌پیچ‌های ابررسانای دستگاه افزایش می‌یابد. در نتیجه سیم‌پیچ‌ها به رساناهای معمولی تبدیل می‌شوند و میدان مغناطیسی از دست می‌رود. همچنین ورود هلیم به اتاق تصویربرداری میزان اکسیژن اتاق را کاهش می‌دهد. افزایش فشار داخل اتاق ناشی از نشط هلیم نیزمانع از باز شدن در اتاق تصویربرداری می‌شود. به همین دلیل اتاق‌های تصویربرداری به حسگر غلظت اکسیژن مجهز هستند و اقدامات امنیتی خاصی برای این مکان‌ها تعریف می‌شود.

در دستگاه Ingenia Ambition X 1.5T MR از هلیوم مایع استفاده نمی‌شود و نگرانی‌های بالا دراین دستگاه رفع شده است.

دستگاه‌های MRI معمول دستگاه‌هایی ثابت با یک محفظه در وسط دستگاه هستند. داخل این دستگاه نمی‌توان از اجزای متحرک بدن تصویربرداری کرد. پژوهشگران مرکز NYU Langone Health اما یک حسگر MRI ساختند که می‌تواند از عضلات متحرک تصویربرداری کند. این فناوری می‌تواند افق جدید برای مطالعه بدن انسان و بیماری‌ها در اختیار دانشمندان قرار دهد.

استفاده از امواج فراصوت راهی دیگر برای تصویر برداری است. چسب دانشگاه California San Diego یک آرایه‌ از مبدل‌های پیزوالکتریکی است که کاملا با شکل محل تصویر برداری انطباق می‌یابد. این وسیله کاملا روی انگشت دست یا پا می‌خوابد. در حدود ۱۰۰ مبدل پیزوالکتریک در این وسیله با یکدیگر کار می‌کنند تا تصویری سه بعدی از آن‌چه زیر چسب وجود دارد ارائه شود. با این دستگاه می‌توان آریتمی قلب، آمبولی و حرکات سریع و ضربان خطرناک قلب را شناسایی کرد. دستگاهی مشابه نیز در همین دانشگاه برای اندازه‌گیری فشار خون آئورت ساخته شده است.

خروجی پژوهشی مشترک توسط دانشمندان مرکز سلامت Howard Hughes، هاروارد، Stony Brook، Caltech و UC Berkeley یک میکروسکوپ است. این میکروسکوپ منحصر به فرد از یک پرتو نوری به شکل یک صفحه برای تصویر برداری بهره می‌برد. پرتوی نوری به کارگرفته شده در این روش موسوم به lattice light-sheet ضمن دارا بودن قدرت کافی برای نمایش فعالیت‌های درون سلول، اختلالی در عملکرد سلول ایجاد نمی‌کند.

Magnetoencephalography یا MEG روشی برای مشاهده‌ی وقایع الکتریکی در مغز است. دستگاه‌های این روش SQUID، یا دستگاه‌های تداخل کوانتومی ابررسانا، هستند که بسیار سنگین و حجیم می‌باشند. امکان استفاده از این دستگاه‌ها برای تصویربرداری از افراد در حال تحرک وجود ندارد. خروجی پژوهشی مشترک میان دانشگاه Nottingham و دانشگاه کالج لندن دستگاهی سبک و راحت است که افق‌های تازه‌ای در تصویربرداری MEG و درک مغز انسان ایجاد خواهد کرد.

سنجش فشار خون

Omron از نخستین ساعت هوشمند با توانایی سنجش فشار خون پرده برداری کرد. این دستگاه، که HeartGuide  نام دارد، می‌تواند فشار خون را بدون نیاز به حمل دستگاهی اندازه‌گیری کند. سهولت استفاده از دستگاه برای اندازه‌گیری فشار خون توسط کاربر امتیازی مثبت برای این پوشیدنی است. این دستگاه در نمایشگاه CES سال ۲۰۱۸ به نمایش گذاشته شد.

فناوری های پزشکی در ارتباط با دیابت

امروزه بیماری دیابت افراد بسیاری را درگیر کرده است. خوشبختانه با پیشرفت‌های اخیر می‌توان به درمان انواع مختلف این بیماری امیدوار بود. با ساخت لوزالمعده‌ی مصنوعی می‌توان  تنظیم گلوکز خون را به صورت خودکار انجام داد.

پژوهشگران MIT در حال تکمیل دستگاهی هستند که می‌تواند جزایر لانگرهانس تزریق شده به بدن بیمار را زنده نگاه دارد.جزایر لانگرهانس سلول‌هایی درون لوزالمعده هستند که به ترتیب هورمون‌های گلوکاگون، انسولین و سوماتواستاتین را از سلولهای آلفا، بتا و دلتای خود ترشح می‌کنند. در پژوهشی مشترک میان دانشگاه Cornell، Novo Nordisk و دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه میشیگان نیز ایمپلنتی ساخته شده است که حاوی سلول‌های لوزالمعده هستند. همه‌ی این پژوهش‌ها می‌تواند در راستای ساخت لوزالمعده‌ی مصنوعی باشد.

سازمان غذا و دارو مهر تائیدی بر دستگاه POPS! One System زد. این دستگاه به پشت تلفن همراه وصل می‌شود و هرآن‌چه برای اندازه‌گیری گلوکز خون نیاز دارید را در بر می‌گیرد. نتیجه در ۳۰ ثاینه قابل مشاهده است. با کامل شده اندازه‌گیری می‌توان  داده‌های روی گوشی هوشمند را نیز مطالعه نمود.

در صورتیکه گرفتن خون نوک انگشت نگرانی اصلی شماست، دستگاه Dexcom G6 continuous glucometer بدون سوزن می‌تواند میزان قند خون را اندازه‌گیری کند. دستگاه به سادگی خود را تنظیم می‌نماید.

خبرهای بسیاری از دستگاه‌های غیر تهاجمی اندازه‌گیری قند خون وجود دارد. در میان این اخبار می‌توان به آن‌چه از MIT به گوش می‌رسد با دید مثبت نگاه کرد. چرا که فناوری دانشگاه MIT در حال پیشرفت است و تجاری سازی آن امری جدی به نظر می‌رسد. .

پچ پوستی دانشگاه Bath با سنجش مایع میان‌بافتی می‌تواند میزان گلوکز را بدون دسترسی به خون نیز بسنجد. پژوهش برای آماده سازی این دستگاه هنوز ادامه دارد.

در زمینه‌ی پیشرفت‌های پزشکی :

برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش نخست)

برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش سوم)

مروری بر اخبار پزشکی پاییز ۱۳۹۷

منبع: medgadget

«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است»